Sarah Rosen

Nga rubrika: “Dashuri Moderne”

           The New York Times

E di njerëzit kanë probleme shumë më serioze sesa imi, që është thjesht ai që i dashuri më la në fillimin e pandemisë.

Ai më la një javë para se ta gjenin fqinjin tim. Ndarja ndodhi në mbrëmje. E kisha kaluar gjithë ditën duke bërë pazare, sepse Organizata Botërore e Shëndetit sapo deklaroi pandeminë COVID-19. E vendosur për të qëndruar optimiste, isha duke bërë supë me pulë e duke dëgjuar ritmin shpërthyes të Motown, kur ai erdhi. Dukej i zbehtë dhe në dhimbje. Pasi e vështrova e kuptova që, ose kishte për të më thënë ndonjë lajm tragjik në lidhje me koronavirusin ose marrëdhënia jonë kishte mbaruar.

Duhet një lloj krize e veçantë për ta bërë ndarjen me të dashurin një lajm jo dhe aq të keq. Ndërsa po i jepnim njeri-tjetrit përqafimin e lamtumirës, ai mes lotësh më tha: “Kjo deri diku është si një lloj shakaje për distancimin social.”

Ndarja më befasoi, jo vetëm sepse kjo ishte një kohë e tmerrshme për t’u ndarë, por sepse nuk mendoja që isha në një marrëdhënie që rrezikohej. Ne ishim bashkë prej gjashtë muajsh dhe ndiheshim mirë me njëri-tjetrin, edhe pse lëviznim nëpër botë në mënyra shumë të ndryshme.

U tundova nga ideja për t’ia vënë fajin pandemisë dhe shpresova që ai do të ndryshonte mendje. Piva dy gota uiski me fund dhe ja futa gjumit për t’u zgjuar me dhimbje stomaku të tmerrshme dhe diarre.

Këto simptoma vazhduan edhe dy ditë më pas. Nuk e kuptoja nëse kisha marrë ndonjë virus gripi, koronavirus, apo ishte thjesht manifestim fizik i trazirave të mia emocionale. Simptomat u përkeqësuan: Mendova se kisha ethe, por termometri ishte thyer, kështu që vendosa termometrin për pjekjen e mishit nën gjuhë, i cili sigurisht ishte gabim dhe për më tepër maja e tij e mprehtë më lëndoi qiellzën e poshtme. Ndjeva shumë mall për ish-të dashurin tim në apartamentin e tij që vetëm 1.6 km larg.

Pas një ndarjeje, unë zakonisht përpiqem të riafirmoj pavarësinë time dhe të rrethohem nga miqtë, por kjo tani ishte e pamundur. Ndihesha në siklet që do t’i kërkoja ndihmë ish-it tim kaq shpejt, se mund të dukesha sikur po e lusja, po isha shumë e sëmurë për t’u shqetësuar për dukjen, kështu që i dërgova një mesazh.
Kur ai u shfaq në derën time me Tylenol, Gatorade, Imodium dhe Pedialyte, ndjeva një mirënjohje shumë të madhe për të. A ishte kjo një shenjë premtuese apo thjesht një gjest bamirësie? Pandemia i kishte fshirë rregullat normale të ndarjes dhe ne ishim në territor të ri të panjohur.

Pak ditë më vonë, dëgjova zhurmë jashtë në korridorin e katit dhe kur hapa derën pashë dy punonjës të urgjencës, që po trokisnin fort në derën e apartamentit ngjitur me timin, duke provuar të hapnin derën.

“Kur e keni parë për herë të fundit fqinjin tuaj?” më pyeti njëri nga ata, një grua.
“Nuk e di, nuk më kujtohet,” i thashë.
“Na telefonoi i biri, sepse nuk ka dëgjuar prej tij prej disa ditësh,” tha ajo.

Fqinji im ishte një burrë në të 80-at, megjithëse dukej më i ri, që jetonte i vetëm dhe që gjatë verës vinte një karrige në tarracën e ngushtë të ndërtesës sonë ku ulej dhe lexonte.

Kur mbërritën zjarrfikësit, u duhej të kalonin nëpër apartamentin tim, për të hyrë në apartamentin e fqinjit, nga shkallët në rast zjarri. I hapa dritaret dhe dyert, që ata të mos preknin asgjë dhe u ktheva në korridor e i dëgjova duke raportuar në radio se fqinji kishte vdekur.

Unë dhe fqinjët e mi të tjerë në kat shkëmbyem një vështrim shokues me një ndjenje fajësie-përgjegjësie të përbashkët. I pyeta zjarrfikësit se sa kohë kishte që kishte vdekur. Ata më thanë se nuk do ta dinin derisa të bëhej ekzaminimi mjekësor nga doktori që pritej të vinte.

Ndjeva një si gur në stomak, sikur po fundosesha. Mos vallë kur kisha prekur dorezën e derës së pallatit, një javë më parë, ia kisha kaluar virusin fqinjit tim, virusin që as nuk e dija nëse e kisha, apo jo?

E pushtuar nga ky dyshim i zi, ndjeva një lloj paniku maniakal, dhe fillova të bëja një kek-bananeje, ndërsa bashkë me fqinjët e tjerë prisnim ekzaminimin mjekësor të fqinjit. Keku ishte akoma në furrë kur doktori mbërriti, një burrë i qeshur, që na tha se trupi i fqinjit kishte filluar të dekompozohej, kështu që kishin kaluar më shumë se dy ditë që kishte vdekur. Pastaj, duke u treguar fqinjëve të mi një fotografi të të vdekurit në aparatin e tij dixhital, në mënyrë që të mund ta identifikonin, tha: “Uau, diçka vjen erë e mirë! Po bëni rrotulla me kanellë?”

Fqinji im, që vdiq i vetëm në apartamentin e tij, m’u duk si një ogur për t’u pikëlluar edhe më shumë, dhe papritmas u frikësova që isha vetëm. I dërgova mesazh ish-it tim për t’i treguar ç’farë ndodhi, si një mënyrë për të lehtësuar vetminë e padurueshme, që kjo vdekje kishte shkaktuar tek unë. Folëm. Kjo më bëri të dëshiroja t’i ruaja ca kek-bananeje.

Ca ditë më vonë, kur pata ethe dhe kollë, u shqetësova edhe për zjarrfikësit që kishin qenë në apartamentin tim. Ishi më dha termometrin e tij dhe u përpoq të më qetësonte që zjarrfikësit me siguri e kishin ndeshur virusin në plot vende të tjera.

Edhe pse ishi dhe unë jetuam në apartamentet tona të ndarë, kontakti ynë i vazhdueshëm na thoshte se ishim bashkë, po të izoluar në mënyrë të efektshme, duke krijuar një zonë të re gri. Ne bisedonim çdo ditë. Ai më propozoi të më lante rrobat dhe një natë, kur u ndjeva më mirë, hëngrëm tortellini dhe pamë një film. Nuk shqetësoheshim se mund të infektonim njeri-tjetrin, sepse kishim qenë në kontakt gjatë gjithë kohës.

Duke mos qenë më partnerë romantikë, ishim bërë partnerë pandemikë. Ndoshta, mendova, marrëdhënia jonë ishte në pauzë njësoj si qyteti dhe si bota. Ose mbase, njësoj si aq shumë çifte, ne rrinim bashkë nga frika e të qenit vetëm.

Ish-it tim nuk i pëlqente të ishte vetëm, kështu që unë e dija që izolimi do të ishte i vështirë për të. Ai ishte tip shumë i shoqërueshëm dhe gjithnjë shoqërohej me të tjerë, bënte biçikletë, udhëtonte, planifikonte. Muajt e parë të takimit për mua ishin si një furi detare: Që në takimin tonë të dytë më dha një furçë dhëmbësh dhe në muajin e dytë më liroi një sirtar për rrobat e mia në dhomën e tij të gjumit.

Brenda katër muajve ne kishim bërë tre palë pushime bashkë dhe kishim takuar familjet e njëri-tjetrit. Po unë shqetësohesha që gjërat kishin ecur kaq shpejt, pa e bërë ngadalë-ngadalë punën e njohjes së vërtetë të njëri-tjetrit.

Sigurisht që kur iu afruam kufirit gjashtëmujor, filluam të shohim se nuk ishim aq të përputhshëm me njëri-tjetrin. Ndërsa unë doja t’i analizoja shpirtin njerëzor, ai donte të fliste për pajisje dhe të zgjidhte probleme teknologjike. Nuk e di nëse këto ishin thjesht ndryshime të vogla sipërfaqësore, që u duhej ca kohë të përshtateshin (unë jam artiste; ai është inxhinier), apo nëse ato tregonin probleme më të thella (a kishim pasur mjaftueshëm kohë ne për të folur?) Apo, siç edhe ai më pohoi me zë të lartë, drejt përfundimit të marrëdhënies sonë, ishte fakti që ai nuk dëshironte ta shpaloste shpirtin, sepse nuk ishte i gatshëm për diçka serioze (kur do të jetë gati vallë?).

Po sikur të ngadalësonim, a do të kishim akoma një shans?

Tani, ngadalësimi ishte i detyruar nga qeveria. Ndoshta izolimi, me vetminë dhe kohën e tij për reflektim, do të na bashkonte përsëri? Tani që unë kisha ndaluar së kërkuari intimitet, a mundej ai të hapej dhe ta ofronte vetë?

Në të vërtetë kjo nuk ndodhi kurrë. Dhe ndërsa shpresat e mia për ne u pakësuan, frika ime se do isha vetëm u rrit. Nuk dija çfarë të bëja. Nëse do ndaloja ta shihja, do kaloja kohë pa askënd, kush e di për sa kohë. Kisha frikë ta humbja, pasi tani më mungonin të gjithë. Sirenat jashtë dritares sime ulërinin më fort e më shpesh dhe unë i kërkova vetes të pranoja kushtet e çuditshme të marrëdhënies sonë, në mënyrë që ajo të mos mbaronte.

Derisa një natë, pas 18 ditësh nga fillimi i simptomave të mia, ai më propozoi të shkoja tek apartamenti i tij për të bërë biskotat e dasmës meksikane. E inkurajuar nga emri i biskotave që ai kishte zgjedhur (pjesa e “dasmës”), dhe me shpresa të ripërtërira për ne së bashku, shkova me një valixhe plot me rroba të lara. Atë natë, më në fund diskutuam zonën tonë gri.

“Cilat janë rregullat e ndarjes në një pandemi?” pyeti ai. “Askush nuk e di! Duhet të kthehemi në vitin 1918 dhe të pyesim.”

Ai u hap atë natë, por vetëm për të përsëritur mungesën e tij të interesit për t’u angazhuar në atë që unë dëshiroja, një lidhje zemër me zemër. Kur ai më tha: “Unë nuk mendoj se do ta bënim njëri-tjetrin të lumtur për një kohë të gjatë,” më në fund rashë dakord me të.

Izolimi nuk kishte ndryshuar asnjërin prej nesh; ai vetëm sa na sqaroi rreth atyre që kishim të përbashkëta dhe çfarë na mungonte. Kujdesi ynë i ndërsjellë nuk e ndryshoi faktin se kur isha me të, ndihesha e vetmuar. Atëherë e kuptova se sa herë që do ta shihja, zhgënjimi im për marrëdhënien tonë do bëhej edhe më i madh, prandaj duhej të përballesha vetëm me veten time. I thashë se duhejtë ndalonim së foluri dhe mora valixhen time me rrobat e lara e u nisa për në shtëpi, duke qarë gjatë gjithë rrugës.

Edhe të qenit vetëm ka kënaqësitë e vet. Në shëtitjet e mia të përditshme po dëgjoj audiobooks të Jane Austen-it. E zhytur në komentet e saj rreth standardeve shoqërore, ndihem e zënë dhe e lirë. Ajo më ka mësuar se jo gjithëmonë izolimi shoqërohet nga vetmia, dhe më kujton se me sa kënaqësi e lexonte librin e tij në tarracë fqinji im.

Kur specialistët rekomanduan vënien e maskave prej lecke, porosita një tepër, për t’ia dhënë ish-it tim kur t’i kthej termometrin e tij. Edhe pse nuk kam më frikë të jem vetëm, e di po ashtu se askush nuk është i vetë-mjaftueshëm, veçanërisht tani, dhe se ai dhe unë do të jemi aty për njëri-tjetrin, për aq kohë sa kjo pandemi të marrë fund. Kujdesi për njëri-tjetrin është pjesa që ne gjithmonë e kemi bërë siç duhet.

Përktheu: Meli Ajazi