Një burrë familjar-Victor Sawdon Pritchet

in Letërsi/Përkthim/Tharm by

Victor Sawdon Pritchett

Mbasdite vonë, kur ajo kishte hequr dorë nga shpresa se ai do të vinte, madje kishte ndërruar edhe fustanin rozë dhe ishte rehatuar me xhinset dhe bluzën e hirtë dhe kishte filluar punën tek stoli i saj, ra zilja e derës. Uilliami më në fund erdhi. Ishte në natyrën e lidhjes së tyre të dashurisë që vizitat e tij të ishin të papritura. Ai kishte grua dhe fëmijë. Por ajo e mirëkuptonte situatën, madje ndiente edhe një lloj kënaqësie kurioze tek fantazonte në mungesë të tij, fantazi që këto kohët e fundit kishte zgjatur disa javë. Berenika uu afrua derës ngadalë, duke u shtriqur e shkundur dhe ndërsa rrëshqiste shulin, foli me zë të lartë; “Çdo gjë është në rregull baba, mos lëviz se po e hap unë derën,”edhe pse në apartament ajo ishte vetëm.

Uilliami ia kishte kërkuar ta bënte këtë, pasi ajo ishte një grua që jetonte vetëm. E thirrura do t’u tregonte të panjohurve se aty ishte një burrë për ta mbrojtur. Por zëri i Berenikës ishte tallës, pasi ajo e konsideronte idenë e tij, dominante, kontrolluese dhe sidomos qesharake. Dhe të mendosh që ajo ishte rritur nga *Kuakërsat dhe për ta ishte mëkat të gënjeje. Ndonjëherë, kur ia hapte derën, i thoshte: “Mirë se erdhe Zoti Kork”, si për t’i kujtuar atij që ishte burrë i martuar. Gjithsesi, ai kishte një lloj bukurie, që hijeshohej dhe shkëlqente më së shumë prej fajit dhe kjo ishte ajo që e bënte lidhjen e tyre të dashurisë edhe më pikante.

Po kur hapi derën, nuk ishte Uilliami. Bashkë me gogësimën, edhe ironia e shpresat i mbetën në grykë. Një grua shumë e shëndoshë, shumë më e gjatë se ajo, kishte zënë derën në gjithë gjatësinë e gjerësinë e saj. Ishte si një tullumbace gjigante e veshur me një bluzë pambuku rozë, të gjatë dhe të hapur në kraharor dhe me një fund jeshil. Një fytyrë dhe një trup i fryrë deri në pikën që të linte pa gojë. Gruaja që ngjante si një bebe gjigante, kishte sy të mëdhenj blu dhe dukej sikur ishte në gjumë me sy hapur.
“Po?” foli Berenika me zë pyetës.

Gruaja u zgjua dhe i vështroi me dyshim këmbët e Bernikës, të cilat ishin zhbathur, pasi asaj i pëlqente të ecte zbathur nëpër shtëpi, i tha:
“Ky është vendbanimi i Zonjushës Fostër?”
Bernika u ndje e fyer nga fjala “vendbanim.”
“Po, kjo është shtëpia e Zonjës Fostër,” tha ajo, “Unë jam ajo.”
“Ah,” tha gruaja me një zë të sheqerosur po jo si prej bebeje. “Ma dhanë adresën tuaj në universitetin ku jepni mësim. Besoj se ju jepni mësim në universitet apo jo? Kam ardhur për atë riparimin.”
“Riparimin? Unë bëj bizhuteri. Nuk bëj riparime.” tha Berenika.
“Në universitet më thanë se ju po riparoni flautin e burrit tim. Unë jam Zonja Kork.”

Zemra e Berenikës ndaloi. Kyçi i dorës iu dobësua dhe dora u var e pafuqishme tek doreza e derës, e cila u ul poshtë nga pesha. Një rrymë ajri e akullt e goditi në trup dhe fytyrë dhe menjëherë më pas një nxehtësi flakëruese e kaploi të tërën. Koka papritur filloi t’i buçiste nga një kakofoni zërash: “O Zot! Sa e frikshme.” “Uilliam, nuk besoj se ti i ke thënë gjë kësaj?” “Po tani çfarë do të bësh Berenik?” Dhe fjala “Bësh, bësh” filloi ti oshëtinte në kokë.

“Kork?” pyeti Berenika. “Flautin?”
“Florensa Kork,” tha gruaja me vendosmëri dhe në çast, ëmbëlsia dhe përgjumja iu zhduk.
“Ah, po. Me vjen keq. Zonja Kork, sigurisht që ju duhet të jeni. Oh, po hyr brenda. Më vjen shumë keq, nuk mbaj mend të jemi takuar më parë. Sa mirë që u njohëm! Ah, flauti i Zotit Kork, i Uilliamit! Flauti i tij. Po, po më kujtohet. Si jeni? Si është ai? Ka muaj që nuk ka ardhur në universitet. A e keni parë kohët e fundit? Ç’budallallëk, sigurisht që e keni parë. Bukur kaluat pushimet? A ju pëlqeu fëmijëve? Unë do t’jua kisha postuar flautin, vetëm se nuk e dija adresën tuaj. Po hyni, hyni ju lutem.”

“Brenda?” pyeti Zonja Kork dhe marshoi drejt dhomës ku po punonte Berenika. Këtu nën ndriçimin e drejtpërdrejtë të llambës së punës, Florensë Kork dukej edhe më e madhe, madje dukej shtatzënë. Jo vetëm ngjante sikur e pushtoi të gjithë dhomën, po nga qëndrimi i saj, dukej sikur po fiksonte në mendje çdo objekt të saj – stolin, gotat e penelave, dizenjot e mëdha të ngjitura në mur, rrotullat e letrës, divanin e mbuluar me gazeta, revista e letra të tjera dhe materiale qepjeje, fustanin rozë që Berenika e kishte hedhur mbi një karrige. Ngjante sikur po i përpinte të gjitha, sikur i thithte të gjitha bashkë me ajrin.

Këtu Berenika e rifitoi frymën, ashtu këmbëzbathur mes çrregullimit, për të cilin ishte jashtëzakonisht krenare për pamjen që me të vërtetë përfaqësonte jo vetëm talentin e saj, por edhe pavarësinë dhe të drejtën e saj si vajzë për të pasur një jetë të sajën.
“Është kënaqësi e madhe që ju takoj,” i tha ajo. “Zoti Kork na ka folur shpesh për ju në universitet. Ne jemi si një familje aty. Uluni ju lutem. Po e heq këtë fustanin, të cilin sapo e palosja kur ra zilja e derës.”

Por Zonja Kork nuk u ul. Papritmas ajo u hodh drejt stolit, kur pa aty flautin e burrit të saj, të mbështetur pas murit. E mori dhe e tundi sipër kokës, sikur të ishte një armë.
“Pikërisht,” tha Berenika, ndërkohë që mendonte: ‘Oh zot, kjo qenka e dehur!’ “këtë mëngjes isha duke punuar me të. Nuk kisha parë kurrë më parë një flaut të tillë me butona kaq të bukur argjendi. E kuptova menjëherë që është shumë e vjetër. Gjerman apo jo, i trashëguar prej babait të Zotit Kork. Besoj që me të ka pas luajtur në një orkestër të famshme, në… ku ishte, Bayreuth apo Berlin? Nuk mund të gjesh një instrument si ky në Angli. Jo me të tillë butona argjendi kaq delikatë sa ky. Por me sa duket ka rënë diku apo është goditur, se ka një dëmtim fare të vogël. Zoti Kork më tha se edhe ai vetë një herë kishte pas luajtur në një orkestër, në Kovent Garden mos gaboj.”
Ndërkohë vuri re se Zonja. Kork po e vringëllonte flautin në ajër.

“Një goditje?!” klithi Zonja. Kork me një zë të fuqishëm mishtor. “Po ndoshta ndodhi kur ia flakërita atij në kokë” Pastaj e uli krahun dhe qëndroi duke u tundur në këmbë, ndërsa iu kthye Berenikës dhe i tha: “Ku është ai?”
“Kush?” pyeti Berenika me frikë.
“Burri im!” klithi Zonja Kork. “Mos u mundo të më bësh lajka e furça me gjithë këto marrëzira. Paska luajtur edhe në orkestër pale! Me kësi mbroçkullash ta paska mbushur trurin? E di mirë unë se ç’bëni bashkë. Ai vjen këtu çdo të enjte dhe sot është këtu që prej orës 2:30. E di. E kam mbajtur në vëzhgim këtë vend.” Dhe iu turr me vrik derës së mbyllur të dhomës së gjumit.
“Çfarë ka aty?” ulëriti duke ecur drejt saj.
“Zonja Krok”, tha Bernika me aq qetësi sa mundi. “Unë s’di asgjë për burrin tuaj. Nuk e di as se për çfarë po flisni.” Dhe qëndroi para derës së dhomës. “Ju lutem mjaft bërrtitët. Kjo është dhoma e babait tim.” Dhe e tronditur nga akuza e Zonjës Kork shtoi, “Ai është një burrë i moshuar dhe nuk ndiehet mirë. Tani është duke fjetur.”
“Aty brenda?” pyeti Zonja Kork.
“Po, aty brenda.”
“Po në dhomat e tjera? Kush jeton lart?”
“Nuk ka dhoma të tjera në këtë apartament.” tha Berenika. “Unë jetoj këtu vetëm me babanë tim. Ndërsa në katin e sipërm, jetojnë disa banorë të rinj që sapo kanë hyrë.”

Berenika u befasua prej fjalëve që i dilnin nga goja, pasi ajo ishte një grua e re që thoshte gjithmonë vetëm të vërtetën. Po jo vetëm u befasua, po edhe u emocionua prej kësaj gënjeshtre kaq të madhe. I dukej sikur edhe ajri shndriste ndërsa ajo fliste.

Zonjën Kork nuk po e mbanin më këmbët dhe u lëshua në karrigen ku Berenika kishte vendosur fustanin.
“Kujdes fustanin, nëse më lejoni,” i tha Berenika dhe e tërhoqi fustanin.
“Nëse nuk e bëni këtu,” tha Zonja Kork me një zë më të qetë dhe me lot në sy, “e bëni diku tjetër.”
“Unë nuk di asgjë për burrin tuaj, zonjë.” i tha Berenika. “E shoh vetëm në universitet si profesorët e tjerë. Nuk di asgjë për të. Tani, nëse ma jepni flautin, do ta paketoj dhe do t’jua jap, por më duhet t’ju kërkoj të ikni.”
“Ti nuk më mashtron dot mua. Unë di gjithçka. Ti mendon se meqë je e re mund të bësh çfarë të duash?” mërmëriti me zemërim Zonja Kork dhe filloi të rrëmonte në çantën e saj.

Për Berenikën, një nga arsyet e tërheqjes ndaj Uilliamit ishte edhe fakti që takimet e tyre ishin të paplanifikuara, spontane. Lidhja e tyre dashurore ishte si një lojë. Mbi të gjitha asaj i pëlqente surpriza. Për të loja vazhdonte edhe kur ai s’ishte aty. I pëlqente të imagjinonte se çfarë po bënte ai dhe familja e tij. I përfytyronte së bashku, si në një fotografi familjare, të përhershme por absurde. Të ulur në diell, ndoshta në kopshtin e shtëpisë së tyre periferike, para një automobili, ndërsa Uilliamin me fytyrë zeshkane, i zënë në gravitetin e tij, pranë tyre, por jo ngjitur, një apo dy hapa prapa.

“A është e bukur gruaja jote?” e kishte pyetur një herë Uilliamin në shtrat. Atij, me mënyrën e tij serioze dhe të ngadaltë, iu desh pak kohë të përgjigjej, derisa më në fund i tha: “Shumë e bukur”.
Kjo e kishte bërë Berenikën të ndihej jashtëzakonisht e bukur. E përfytyronte gruan e tij me flokë të zinj korb, me sy të zinj të errët dhe dëshironte shumë ta takonte. Sa më shumë e imagjinonte, aq më shumë magjepsej, aq më shumë përfytyronte se shiheshin sy më sy me dashuri dhe mbushej me ndjenja e emocione të paqarta femërore, sepse si një grua që jetonte vetëm ajo ndiente besnikëri të fortë ndaj gjinisë së saj.

Gjatë verës së shkuar, kur Uilliami dhe familja e tij ishin me pushime, ajo i kishte imagjinuar sërish. Teksa ishin ulur sëbashku me dhjetëra familje të tjera në aeroplanin që po i çonte jashtë vendit. Ditë pas dite e natë pas nate qielli i Londrës gumëzhinte nga skandalet rreth martesave, po jo nga martesa e tyre. Ata ishin 9144 m mbi qytet dhe periferi, në detin e kaltër e plazhet e tij, ku ajo i shihte duke vrapuar bashkë me fëmijët e tyre në rërë e në breg të detit, Williamin të skuqur prej përgjegjësive, ndërsa gruan e tij duke u rehatuar e duke u nxirë në diell.

Berenika dilte shpesh me miqtë e saj të shumtë, shumica e të cilëve ishin të martuar. Asaj i shijonin shumë, si vështrimet ngacmuese të fytyrave të lodhura të burrave, ashtu edhe vështrimet vigjilente të grave të tyre vitale. Mes të martuarve kuptoi personalitetin e saj vetmitar. I shihte e dëgjonte dashuritë dhe grindjet e tyre. Luante me fëmijët e tyre, të cilët vraponin me gëzim drejt saj, sapo e shihnin. Kuptoi që s’mund ti duronte djemtë e rinj që i afroheshin, duke folur me entuziazëm gjithë kohës për veten e tyre, të ndezur e të nxituar prej egoizmit rinor, në përpjekje për t’i dhënë fund vetmisë së saj. Mes familjeve, ajo e ndiente veten të huaj po të nevojshme, një sekret të domosdoshëm. Kur Uilliami i tha se gruaja e tij ishte e bukur, u ndje aq e bukur, sa edhe kockat iu dukën se iu kthyen në ujë.

Por kjo Florenca e vërtetë, që qëndronte para saj dhe që në këtë çast po gërmonte në çantën e saj, kjo tullumbace gjigante, që në fillim iu duk si një bebe e përgjumur, po që më pas me klithmat e akuzuat e frikshme, bëri që çdo imagjinatë për të zhdukej. Kjo Florenca e vërtetë dukej e pabesueshme dhe joreale. Tani ideja e saj edhe për vetë Uilliamin ndryshoi. Pamja e tij simpatike u bë e zakonshme dhe dyshuese; serioziteti i tij u shndërrua në dinakëri, mburrja e gruas iu duk e llogaritur. Ai ishte më i shkurtër se e shoqja dhe fytyra e tij tani i ngjante me atë të një qeni të rrahur dhe ajo filloi t’i imagjinonte në çift: Florencën duke tërhequr zvarrë këmbët e trasha, ndërsa ai që e ndiqte nga pas si langua. Berenika u inatos që kjo grua e kishte detyruar t’i thoshte një gënjeshtër, çuditërisht në mënyrë të pavëtëdijshme, po që e bënte të ndihej edhe më shumë të shëmtuar sepse, nëse Florenca ishte lloji i femrës që ai e konsideronte të bukur, atëherë ajo, Berenika, duhej të ishte e shëmtuar. Dhe jo vetëm e shëmtuar por edhe patetike e pa dinjitet.

Berenika e vëzhgoi me kujdes, ndërsa gruaja nxirrte një letër nga çanta.
“Atëherë çfarë është ky gjerdani?” pyeti Zonja Kork, duke shpërthyer përsëri.
“Çfarë gjerdani?” pyeti Berenika.
“Lexoje. Ti vetë e ke shkruar.”
Berenika buzëqeshi e surprizuar. E kuptoi që s’kishte më nevojë të mbrohej. Ajo mburrej me faktin që ishte e ngurtë e sqimatare. Kurrë në jetën e saj nuk i kishte shkruar ndonjë letër një të dashuri. Për të ishte si t’i jepte diçka nga vetja, ishte një lloj paturpësie. Dhe sigurisht që e konsideronte shumë të gabuar të lexonte letrën e dikujt tjetër. Por zonja Kork ia zgjati me dhunë letrën. Berenika e mori me dy gishta, i hodhi një vështrim të shpejtë dhe ia ktheu pa e parë emrin e letër-shkruesit.

“Ky nuk është shkrimi im,” i tha. Shkrimi ishte me shkronja të mëdha të rrumbullakosura e të shtrira njëlloj. I saji ishte i vogël dhe si këmbët e pulës “Kush është Bani (lepurushi)? Kush është Rozi?” Zonja Kork ia rrëmbeu letrën dhe filloi ta lexojë me një zë të zhurmshëm që i bënte fjalët qesharake “Mezi po e pres gjerdanin. Thuaji asaj vajzës të nxitojë. Sille herën tjetër. Dhe i dashur, mos harro të sjellësh flautin!!! Rozi.”” Çfarë do të thuash, kush është Bani? pyeti Zonja Kork. “Ti e di shumë mire, që Bani është burri im.”

Berenika u kthye dhe i tregoi me gisht një postër të vogël të ngjitur në mur. Ishte një fotografi e një gjerdani dhe tre karficave që ajo i kishte paraqitur në një ekspozitë mode shumë e njohur për bizhuteritë moderne. Në fund të posterit, e shtypur në mënyrë elegante, ishin fjalët “Krijuar nga Berenika”. Bernika i lexoi fjalët me zë të lartë, duke i recituar sikur ato të ishin një varg poezie. “Emri im është Berenika,” tha ajo.

Ishte e çuditshme të thoshe të vërtetën. Papritmas iu duk se ndërsa recitonte fjalët, Uilliami me të vërtetë s’kishte qenë kurrë në apartamentin e saj; se ai kurrë nuk kishte qenë i dashuri i saj dhe se kurrë nuk i kishte rënë atij flauti të mallkuar; dhe se, në të vërtetë, ai ishte burri më i mërzitshm i universitetit dhe se një hendek e ndante atë nga kjo grua kaq xheloze dhe e shëmtuar.

Ndërsa studionte posterin, fytyrën e Zonjës Kork, që ishte akoma shumë mosbesuese, e mbuloi dëshpërimi.“E gjeta në xhepin e tij,” tha ajo e pafuqishme.
“Ne të gjithë gabojmë, Zonja Kork,” tha Berenika ftohtë që përtej hendekut. Dhe si fitimtare shtoi me bujari: “Më lejoni ta shoh përsëri letrën”.
Zonja Kork ia dha letrën dhe Berenika e lexoi. Tek fjala “flaut” i mbiu në kokë një dyshim. Dora filloi t’i dridhej dhe ia ktheu letrën menjëherë Florencës.
“Kush jua dha adresën time? Dua të them, në uiversitet?” e pyeti me një ton akuzues. “Ekziston një rregull që nuk duhet të jepen as adresat e as numrat e telefonit.”
“Vajza,” tha Zonja Kork duke u mbrojtur.
“Cila vajzë? Ajo e informacionit?”
“Jo, ajo solli dikë tjetër.”
“Kush ishte ky?” pyeti Bernika.
“Nuk e di. Po emri më duket se i fillonte me “W”,” tha Zonja Kork.
“Wheeler?” pyeti Bernika, “Është një zotëri me emrin Wheeler tek ne”.
“Jo, nuk ishte burrë. Ishte një grua e re. Me ‘W’- Glowitz.”
“Kjo fillon me “G”, tha Berenika.
“Jo, jo” tha Zonja Kork edhe më shumë konfuze, po tani dhe si e frikësuar nga Berenika.”Glowitz ishte mbiemri.”
“Glowitz?” tha Bernika me zë mosbesues. “Rozi Glowitz? Po ajo nuk është e re.”
“Nuk e vura re mirë,” tha Zonja Kork. “Po pse Rozi quhej ajo?”

Berenika papritmas u ndje sëmurë. Ndjeu marramendje dhe të ftohtë. Hendeku mes saj dhe Zonjës Kork u mbyll. “Po,” tha Berenika dhe u ul në divan, duke larguar letrat dhe gazetat nga vetja. “a ia treguat asaj letrën?”.
“Jo,” i tha Zonja Kork, dinjitoze sërish për mjë çast. “Ajo më tha se ju po e riparonit flautin.”

Berenika do të donte t’i thoshte “Të lutem, ik.Ty të kanë mashtruar dhe ti po akuzon personin e gabuar. Unë mendoja se burri yt quhej Uilliam. Ai kurrë nuk tha që preferonte të quhej Bani. Të gjithë në universitet e thërrasim Uilliam. Dhe këtë letër e ka shkruar Rozi Glowitz,” po s’pati kurajë t’ia thoshte, pasi ajo fjalia “Sill flautin,” e goditi rëndë. Tani ndihej në anën e kësaj gruaje të zemëruar dhe do të dëshironte që edhe ajo të mund të bërtiste e të shpërthente me zemërim. Do të donte ta kapte atë flautin që ndodhej në prehrin e zonjës dhe ta përplaste me forcë në mur, ta bënte copë e thërrime.

“Ju kërkoj falje, Zonjusha Fostër,” i tha zonja Kork me një zë të ngjirur. Tashmë sytë i qenë zbrazur nga lotët dhe fytyra i ishte tharë. “Të besoj. Kam qenë shumë shqetësuar dhe më iku mendja. Shpresoj të më kuptoni.”

Berenika nuk i kushtonte asnjë vëmendje bukurisë së saj. Por nga sjellja e dy a tre të dashuruarve të mëparshëm, kishte marrë idenë se ishte shumë simpatike. Uilliami më i pamunduri, kishte qenë edhe më i çuditshmi. Ai kurrë s’thoshte ndonjë gjë apo të bënte thashetheme në shtrat, por sapo mbaronin punë, do ngrihej nga shtrati duke ia ngulur sytë kopshtit, gjë që e bënte të dukej si një i moshuar që po kthehej në jetë dhe, pa thënë pothuajse asnjë fjalë, fillonte vishej dhe kthehej e ia ngulte sërish sytë kopshtit, ndërsa koka i dilte nga këmisha apo po fuste një këmbë në pantallona, një mënyrë që e bënte atë të mendonte se ai e kishte harruar plotësisht. Pastaj shkonte në dhomën e ndenjies, merrte flautin dhe dilte e ulej në një ndenjëse dekorative prej hekuri të lyer me ngjyrë të bardhë, nën një pemë në kopsht. Dukej komikisht formal, i ulur aty, prandaj ajo një herë vizatoi një karikaturë mizore të tij, me buzën e poshtme të madhe të tërhequr poshtë dhe brenda saj pipa e flautit. Sytë ia vizatoi ulur mbi nota, po aq lart e të holla dhe aq të trishtuara e lakmitare, sa dukeshin po aq të dredhura si fjollat e tymit nëpër pemë. Ajo herë qeshte me të, herë buzëqeshte, herë mallëngjehej dhe herë zemërohej e mëdyshej. Por në përgjithësi ndihej e kënaqur e krenare, ndoshta sepse edhe fqinjët lart ankoheshin prej muzikës së tij.

Tani që ajo dhe kjo grua kaba ishin në të njëjtën llogore, pati tundimin, ta pyeste: “A nuk janë të çuditshëm burrat? Po këtë gjë bënte edhe në shtëpi? Nxitonte të dilte në kopsht dhe me guximin e teveqelit luante muzikë me këtë flautin idiot?” Po sakaq u ndje e poshtëruar: “Të mendosh që ai shkonte edhe tek Rozi Glowitzi dhe ndoshta edhe tek gjysma e kopshteve të Londrës për ta bërë këtë gjë.”

Por sigurisht që ajo s’mund ta thoshte këtë gjë, ndaj vështroi të gjorën Zonjën Kork me një lloj simpatie triumfuese. Ajo do të dëshironte t’ia thyente qafën Rozi Glowitzit dhe në këtë çast të ndodhte ndonjë mrekulli, për shembull t’i vinte ndër mend ndonjë gënjeshtër qetësuese që ta bënte sërish të lumtur Zonjën Kork, edhe pse gruaja po e bënte gjithçka akoma më keq duke kërkuar vazhdimisht falje. Florenca po thoshte: “Më vjen vërtet shumë keq” dhe vazhdoi :“Por kur pashë punën tuaj në dyqan, desha t’ju takoja. Kjo është arsyeja pse në të vërtetë kam ardhur. Burri im më ka folur shpesh për këtë.”

“Epo, të paktën edhe kjo mund të thotë një gënjeshtër,” mendoi Berenika duke menduar që do jepte gjithçka që mundte, çdo gjë, vetëm që ajo të largohej. Pa drejt sirtarit të stolit ku ulej për të punuar, i cili qe i mbushur me rruaza, copa kristali dhe guri të lëmuar, dhe ndjeu dëshirën të mbushte duart dhe t’i derdhte të gjitha në duart e Zonjës Kork.
“Punoni vetëm në argjend?” pyeti Zonja Kork duke fshirë lehtas cepat e syve.
“Shumicën e rasteve po,” u përgjigj Berenika. “Edhe tani isha duke punuar diçka.”
Dhe duke thënë këtë, para se të mund ta ndalonte veten, një gënjeshtër e madhe, qetësuese doli prej gojës.
” Në fakt është një dhuratë. Ne të gjithë u mblodhëm në universitet dhe vendosëm t’i bëjmë një dhuratë Rozi Glowitzit. Ajo po martohet sërish. Besoj që për atë bëhet fjalë edhe në letër. Zoti Kork po merret me organizimin e gjërave. Ai është shumë i sjellshëm dhe i kujdesshëm.”

E dëgjoi me kuriozitet veten duke menduar se vërtet gënjeshtrat e tjera të saj kishin qenë shndritëse dhe magjepsëse, por kjo, kjo kishte bukurinë dhe ngazëllimin e një të vërtete të sapozbuluar.
“Do të thuash që Bani po mbledh paratë?” tha Zonja Kork.
“Po,” tha Berenika.
Një e qeshur e madhe doli nga goja e Florenca Korkut. “Shpenzuesi i madh!” gërthiti, “Mbledh paratë e të tjerëve. Po ai nuk ka shpenzuar për familjen asnjë qindarkë në këto 30 vjet. Dhe të gjithë ju po i dhuroni këtë gjerdan gruas me të cilën fola, e cila po martohet për herë të dytë. Pra, dopjo dhurata!”
Zonja Kork psherëtiu dhe tundi kokën.
“Ju jeni budallenj,” vazhdoi ajo. “Disa gra ia hedhin paq, nuk e di se si. Por jo me Lepurushin (banin) tim.”
E tha këtë me krenari dhe sikur kuptimi i fjalës të qe paralajmërues. “Ai nuk flet shumë, se është i thellë. Ai është lepurushi im.”

“Do të donit një filxhan çaj?” e pyeti Berenika me mirësjellje, duke shpresuar se ajo do të thoshte jo dhe do të ikte.
“Mendoj se po,” iu përgjigj Zonja Kork me zë të qetë. “Jam shumë e lumtur që erdha t’ju takoj. Po babai juaj?” shtoi duke i hedhur sytë derës së mbyllur. “Besoj që edhe ai mund të dojë një filxhan çaj.”
Tani Zonja Kork dukej sikur ishte zgjuar ndërsa Berenika ndihej e trullosur, si e dehur dhe e përgjumur. “Po të shkoj ta pyes,” i tha.
Hyri në kuzhinë, mori paksa veten dhe u kthye duke u përpjekur të qeshte. “Babai duket se ka dalë për shëtitjen e tij të zakonshme të pasdites. Shkon në një vend të qetë këtu pranë,” i tha. “Me siguri duhet të na ketë dëgjuar duke folur dhe në këto raste, ai gjithmonë del pa rënë në sy për një shëtitje të shkurtër.”

Ato filluan të flisnin dhe Zonja Kork tha: “Është fantastike që Zonja Glowitz po martohet përsëri.” Heshti paksa dhe shtoi “Por nuk mund ta kuptoj pse shkruan “Sill flautin”?
“Besoj,” tha Berenika me mirësjellje, “sepse ai luajti me flaut në festën e universitetit.”
“Po, por në një martesë është krejt ndryshe, është shumë më e vështirë. Ju nuk mund ta mendoni, po për lepurushin tim është një punë e mundimshme, është stresuese.” tha Zonja Kork
Ato e pinë çajin dhe Zonja Kork u ngrit të ikte. Berenika ndjeu një puthje të madhe në fytyrë dhe dëgjoi Zonjën Kork t’i thoshte: “E dashur, mos u bëj xheloze për zonjën Glowitz, Do të të vijë radha edhe ty” dhe iku.
Bernika i vuri llozin derës dhe shkoi në dhomën e gjumit e u shtri në krevat.

Sa të tmerrshëm janë njerëzit e martuar, mendoi. Sa teatralë! I hallakatin të gjithë dhe gjithçka, gjithmonë duke gënjyer veten dhe duke detyruar edhe të tjerët të gënjejnë për ta. U ngrit dhe e pa me zemërim e hidhërim stolin e zbrazët poshtë pemës në kopsht, pastaj, ia plasi të qeshurës dhe ashtu duke qeshur shkoi të lahej, në mënyrë që t’i lante gjithë gënjeshtrat prej trupit të saj. Më vonë, i telefonoi çiftit Breustër, të cilët e ftuan të shkonte tek ta për vizitë.
Ajo i donte Breustërit. Ata kishin një ego të fryrë dhe e perceptonin veten si tepër argëtues dhe të mrekullueshëm, ndaj sikur e ndienin për detyrë që t’i bezdisnin njerëzit përreth me diskutimet e tyre të kota. Por atë pasdite vonë, vetëm ajo foli. Foli e foli pa menduar e pa ndalim. Fëmijët ia ngulnin sytë me çudi.
“A nuk mendon edhe ti se ajo po bëhet e çuditshme. Duhet patjetër të martohet,” do t’i thoshte më vonë Zonja Breustër bashkëshortit të saj. “Do të doja që të mos i lëshonte flokët ashtu si lloshe, sepse do të dukej shumë më simpatike nëse i mbedh lart.”

____________

* Kuakër janë të krishterë që i përkasin grupit të Protestanëve, të njohur zyrtarisht si Shoqëria Fetare e Miqve.
Anëtarët e kësaj baashkësie besojnë se çdo qenie njerëzore e ka aftësinë ta përjetojë ‘dritën’ së brendshmi, apo e thënë me fjalë të tjera, Zoti është brenda secilit prej nesh.
Pra, Kuakërsat, duke e kërkuar të vërtetën brenda nesh, i kushtojnë një rëndësi të madhe ndërgjegjes, si bazë e moralit.
Ata theksojnë përvojën e drejtpërdrejtë me Zotin dhe nuk besojnë as në priftërinj, as në ritual e ceremony, përkundrazi i konsiderojnë si pengesa të panevojshme mes besimtarit dhe Zotit.

Botuar në The New Yorker (23 Nëntor, 1977)

Përktheu: Meli Ajazi

Leave a Reply

Your email address will not be published.

*

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Latest from Letërsi

Një orë- Erich Fried

Një orë- Erich Fried M’u desh një orëpër të korrigjuarnjë poezi që

Harta-Wislawa Szymborska

Harta-Wislawa Szymborska E sheshtë si tavolina ajo është vendosur mbi të. Asgjë
Go to Top