YOLANDA CHÁVEZ

Duhej dhe pak që të gdhihej. Bënte shumë ftohtë në atë shkretëtirë që, për turp, nuk e kishte emrin në asnjë hartë. Elena, e shtrirë praptas në rërën e ftohtë, shikonte drejt pafundësisë, duke u munduar (pothuaj pa ia arritur) të lëvizte gishtat e mpirë për të larguar flokët që i kishin zënë sytë… donte të shihte yjet që davariteshin dhe gjithë qiellin, donte të shihte vetë Zotin…
“Ku je?”
Mendonte…
Nuk mund të fliste dot, gryka i qe bërë shkarpë nga të qarët pa zë.
“Do të më lësh të vdes këtu?… Dua t’i shoh përsëri fëmijët e mi… Pse më dënon kështu?…”
Grupi i njerëzve, me të cilët kapërceu kufirin, qe shpërbërë e shpërndarë nga përndjekja e patrullës. Kishte parë burra me uniformë dhe me fytyra të ngjashme duke përzënë të ikurit, duke i goditur e duke i sharë ata që arrinin t’i kapnin, ndërkohë që ajo dhe ai tjetri kishin rënë në një gropë e po rrinin si të vdekur për të shpëtuar.
Ja, atje po rrinte, e palëvizur, gati pa marrë frymë, për të mos u dukur. Kishin kaluar kushedi sa orë dhe nuk po dëgjonte më asnjë zhurmë. U përpoq të ngrihej dhe, kur mbështeti dorën mbi rërë, preku një dorë tjetër të ftohtë, të palëvizshme, të ngurtësuar… Ishte dora e djaloshit katërmbëdhjetë vjeçar, i cili qe nisur nga Ekuadori dhe, për të takuar mamanë e tij, donte të shkonte deri në Kanada.
E njohu fytyrën e tij kur rrezet e para të diellit nisën të ndriçonin atë shkretëtirë që ishte përherë e trishtë…
Elena ra në gjunjë dhe filloi të lutej për mamanë e djaloshit. Ia hoqi varësen nga qafa dhe ia futi në gojën e vdekur, pastaj ia mbylli sytë.
“Në katërmbëdhjetë vitet e para të jetës, ajo që shqiptohet më shumë, është fjala mama. Dhe është e tmerrshme të mos jesh aty për ta dëgjuar”.
Edhe kjo qe pjesë e lutjes ndaj Zotit, që ajo i ktheu në ofshama drejtuar qiellit të hapur…
“Si mund të jetojë njeriu me shpirtin e ndarë nga kufijtë?”
Elena, plot ngashërimë, pëshpëriste duke shfryrë zemërata të dhimbshme, që i shponin gjoksin, si thika të mprehta.
“O Zot, po si mund të durosh pa mundur të shikosh çdo ditë fëmijët e tu?… Si mund të jetosh kur shikon fëmijët e tu që qajnë nga uria? Si mund të jetohet në një vend ku kurrë nuk mund të gjesh punë? Si dreqin mbijetohet në vende ku ka korrupsion, sekuestrime, vrasje, ku dhunimet e të drejtave të njeriut janë buka jonë e përditshme? Përgjigjmu!”…
Shkretëtira, e mallëngjyer, ngriti pak pluhur për të përkëdhelur fytyrën e Elenës; donte ta ngushëllonte. Kushedi sa lutje-ankesa të tilla kishte dëgjuar. Sa trupa nënash, bijsh, etërish, vëllezërish… sa të kryqëzuar mbante në gjirin e vet! Aty qenë tretur, aty ku ajo provoi ditë për ditë gjakimin e urisë, aty ku qenë varrosur shpirtrat që, me vetëdije, donin jo vetëm të mbijetonin (ata donin të jetonin!), aty qenë varrosur bashkë me mendimet e tyre të fundit. Dhe, nganjëherë, shkretëtira i linte ata shpirtra të dilnin, duke i kthyer në lule të vogla të bardha, poshtë shkurreve të shkurtra.
“O Zot, të paktën më jep një pikë ujë!”
Ndërsa rrëmonte rërën me duar për të varrosur trupin e djaloshit dhe dëshirat e zjarrta pa trup, Elena i lutej Zotit. Shkretëtira nxitoi të lëshonte një çurg të hollë, duke formuar një pellgaçe të vogël me ujë të ftohtë. Kaq i mjaftonte sa për të pirë, për të larë fytyrën e për të hequr rërën që i qe futur në hundë e nëpër dhëmbë. Mjaftoi kaq, dhe u ngrit në këmbë për të kërkuar një pikë në horizont, që t’i tregonte se ç’drejtim do të merrte.
Një vezullim i tërhoqi vëmendjen në një largësi, të cilën e llogariti se mund ta arrinte para se dielli të fillonte e të digjte. Me dhimbjen e një nëne ndaj birit të vdekur, i hodhi një vështrim të fundit varrit të ri, dhe u nis… e shoqëruar, pa e vënë re, vetëm nga shkretëtira.
“Dhe ato përrallat se paske çarë Detin e Kuq, se paske çliruar nga skllavëria një popull të tërë, se i paske ushqyer në shkretëtirë…?”
Dhe Elena mendoi se Zoti duhet të ketë qenë më i mirë më përpara sesa tani.
“Abrahamit i dhe aq pasardhës sa janë yjet në qiell, po mua pse nuk më lë, të paktën, të shohë fëmijët e mi?… Vërtet, nuk jam një shenjte, por besoj tek ti, këtë duhet ta dish.”
Papritur, shkretëtira e nxori nga përqendrimi në lutje, duke i fundosur njërën këmbë. Duke u munduar të ruajë ekuilibrin, shikoi drejt veriut: një maune e një shoqërie birre po afrohej me shpejtësi të madhe. Elena, rrëmbimthi, gjeti forca dhe kurajë për të mposhtur rraskapitjen, shtrëngoi stomakun dhe ia dha vrapit si e çmendur, duke tundur duart e ngritura përpjetë, në mënyrë që shoferi ta shikonte. Njeriu i maunës e dalloi në anë të autopistës dhe filloi ta ngadalësojë shpejtësinë, derisa e frenoi plotësisht përpara saj.
Një re pluhuri e mbështolli fatmjerën Elenë. Si duket, shkretëtira deshi ta përshëndeste dhe ta përcillte, duke e përqafuar me një furtunë të vogël rëre, ku notonin shpirtrat dhe dëshirat e amshuara që kishin mbetur e jetonin atje.
“Ju falënderoj, ju qenkeni vërtet një engjëll!”
Mundi t’i thoshte shoferit Elena.
“Kurse ju jeni një mrekulli, shumë pak mbijetojnë në këtë shkretëtirë.”
Iu përgjigj engjëlli i bardhë, në anglisht.

Përktheu: Bajram Karabolli