Xhubleta e nënë së Kristinës
Kujtim Drishti
Kristina shtatëmbedhjetë vjeçare kishte rënë me rrokullima, pesëdhjetë metra, poshtë, në faqe të malit. Ajo kishte qenë e lumtur atë ditë në mëngjes tek shkonte në shkollë.
Në mbrëmje ajo ndodhej në duart tona, gjysmë e gjallë, gjysmë e vdekur. Kirurgu i mrekullueshëm e shpetoi. I hoqi mushkërinë që kishte plasur gjatë rrokullimës së dehur nga lumturia.
Atë natë, e ditë e net të tjera, unë isha pranë saj, mora e dhashë, punova e jetova me të.
Ajo kishte shpëtuar. Por mua më duhej ta vërtetoja një gjë të tillë, më duhej të siguroja fitoren. Dhe vërtetimi dhe sigurimi i fitores nuk ishte i lehtë, sepse përllogaritjet bëheshin gjithnjë disa çaste ose disa orë pas ndodhive, midis rruazave të kuqe, qelizave të saj, molekulave të oksigjenit dhe aparateve të mia. Çdo vonesë përllogaritjeje krijonte pasaktësi. E pasaktësia mund të ndyshonte drejtimin e vullnetit tim dhe të Kristinës.
Por ka diçka në mendjen e njeriut, që përgjigjet njëqind herë më shpejt se mendimi, njëqind herë më shpejt se llogaritë që bëjnë aparatet; intuita.
Të gjithë njerëzit e kanë. Por tek reanimatorët e gjithë botës ajo ngrihet në artin më të bukur, që nuk arrin kurrë deri në tabllonë e piktorit, kurrë deri në germat e shkrimtarit . Ky është arti që vendoset midis luftëtarit për jetën dhe njeriut gjysmë të vdekur. Atë art nuk e shikon, nuk e ndien asnjeri tjetër në botë përveç tyre. E më mirë akoma, përveç njeriut që ringjallet.
Pas katërmbëdhjetë netësh e ditësh, Kristina hapi sytë. Atëherë vendosa ta zbres në Tokë, ta shkëpus nga aparatet për t‘i parë buzqëshjen.
Ndërkohë që infermierja besnike i pastronte me dashuri fytyrën, unë vrapova në pavion për të thirrur nënën.
Nëna më shikoi në sy. E ftova të vinte të shikonte vajzën. Ajo u ngrit. Befas shikimi im qëndroi mbi xhubletën e saj, valët e secilës përkëdhelën mendjen time, drejtësisht të arsyeshme për t‘i kujtuar herë valët e kohë-hapësirës nën efektin e gravitetit të gjërave, e herë rrathët e Dantes, ndërkohë që kalonim korridorin e gjatë, të pambarueshëm.
Çdo gjë ndodhi me të kundërtën e skenës që zotëronte imagjinatën time, imagjinatën e qytetarit të arsyeshëm të civilizimit mesdhetar e ballkanik; skenë e kundërt, edhe në lëvizje, edhe në dialog.
Heshtja e nënës së veshur me xhubletë la pezull gëzimin tim, harenë time. Unë u bëra papritur funksion i saj, funksion i relativitetit të fiksuar në valët e e xhubletës dhe shpirtit të një nëne që ka kuptuar thelbin e botës.
Ajo iu afrua shtratit me ngadalë sikur imazhi të ishtë vënë në replay. Kristina buzëqeshi hyjnishëm.
Nëna nuk shkoi ta përqafonte, ta puthte. Ajo qëndroi, por vetëm tek këmbët e së bijës së shpëtuar nga vdekja, gjatë një lufte për katërmbëdhjetë ditë e net. Ajo qëndroi tek këmbët, si për të respektuar distancën midis Ferrit dhe Purgatorit, ose atë të Purgatorit me Parajsën që kishte jetuar ose po jetonte. Ajo i preku këmbët, ia lëmoi me butësi dhe duke i lënë duart mbi to, foli:
– Falemners Zot!
Një heshtje ndoqi. Ajo qëndroi vështrimin e saj të lagur mbi Kristinën.
– Ohhh, Kristina jeme!! – lëshoi ajo një zë të dridhur, në një psheretimë të heshtur, të dalë nga një lumturi e thellë, shumë e thellë.
Qëndroja prapa saj, i ngrirë nga ajo skenë e hartuar në gene, që nga një kohë e një vjetërsie të paditur prej shqiptarëve të Veriut, i habitur që nëna nuk po falenderonte asnjë nga bluzëbardhët e pranishëm,
unë thashë:
– Ju falenderuat Zotin, po ne? Ne, na harruat?
– Jo! Juve, ju falenderon Zoti vetë. E ai nuk harron, – tha ajo me një qetësi të habitshme.
Papritur sistemi im i botës determinante, ku çdo gjë llogaritet dhe parashikohet, u shkund fort në sigurinë e tij, nga ajo frazë me bukurinë e ftohtë të Universit. Ndjeva mediokritetin tim, xhelozinë e zbulimit të botës sime nga shikimi kozmik i nënës me xhubletë, që mbante modelin para-ajnshtajnian të imagjinatës mbi kohë-hapësirën, që vetë Ajnshtajni do ta kishte kërkuar si shembull, për të na mësuar ne, njerëzve të sigurt; përunjësinë.
Përqafimet erdhën më pas.
