Olga Tokarczuk 

10 Dhjetor, 2019

Lartësia Juaj, Shkëlqesitë Tuaja, miqtë e mi laureatë,
Zonja dhe Zotërinj:

Më lejoni të ofroj falënderimet e mia më të përzemërta për Akademinë Suedeze dhe Fondacionin Nobel, për këtë nder të jashtëzakonshëm.

Para se të merrja udhën për në Stokholm, bëra çmos për të përfytyruar sesi do të ishte kjo javë speciale dhe ceremonia e Çmimit Nobel. Dhe ndala te filmi “Gruaja”. Skena ime e preferuar në film është ajo kur shkrimtari dhe gruaja e tij sapo kanë marrë telefonatën nga Akademia Nobel dhe ata hidhen lart e poshtë në shtratin e tyre si fëmijë, duke bërtitur: “Ne kemi fituar Nobelin!” Por përtej këtij rreshti, atmosfera e tregimit bëhet edhe më e errët, pasi dalëngadalë zbulohet se sekreti i suksesit të shkrimtarit është gruaja e tij – dhe se ajo është autorja e vërtetë e romanit të tij. Jo, jo, ju lutem mos u shqetësoni – Unë deklaroj solemnisht se i kam shkruar vetë të gjithë librat e mi.

Por filmi demonstron një fenomen të veçantë, që do të thotë se çmimet i trajtojnë laureatët e tyre si individë, duke u atribuar njëqind për qind të meritave atyre. Kur në fakt ka gjithmonë shumë njerëz të tjerë pas suksesit të tyre – ata që mbështesin, ndihmojnë dhe frymëzojnë.

Kështu që falënderimet e mia shkojnë për të gjithë ata që janë kujdesur për mua gjatë kohës që shkruaja, të cilët kanë bërë hulumtimin, kanë redaktuar tekstet dhe që më kanë përkrahur kur rrugëtimi bëhej i vështirë.

Njerëzit që kishin mendime të ndryshme nga të miat dhe kurrë nuk hezituan t’i thoshin ato. Dhe për ata që lehtësuan me vajra qetësues pjesën e prapme të qafës sime të ngurtësuar.

Unë gjithashtu u kam borxh shumë përkthyesve të mi. Ata do të vazhdojnë të jenë lexuesit më të vëmendshëm të gjithçkaje që unë shkruaj, ata do kapin çdo mospërputhje të vogël dhe do fillojnë të bëjnë shumë bujë për çdo gabim që bëj.

Unë jam gjithashtu e nderuar që e marr këtë çmim së bashku me përfaqësuesit më të shquar të botës të shkencës. Ne mendojmë se ka një hendek të pafund, që ndan shkencëtarët dhe artistët, por thjesht nuk është e vërtetë. Unë i konsideroj disiplinat eksploruese, ato të ndryshmet nga e imja, se janë një burim jashtëzakonisht frymëzues i ideve më të mira.

Dhe në fund: Sot bëhen saktësisht njëqind e dhjetë vjet që kur gruaja e parë fitoi Çmimin Nobel në Letërsi – Selma Lagerlöf. I përkulem asaj përgjatë kohës dhe të gjitha grave të tjera, të gjitha krijueseve femra që tejkaluan me guxim rolet kufizuese që u impononte shoqëria, dhe patën guximin t’i tregonin botës me zë të lartë dhe të qartë historinë e tyre. Unë i ndiej ato teksa qëndrojnë prapa meje. Ne me të vërtetë e kemi fituar Nobelin!

Përktheu: Arlinda Guma