Atdheu -Warsan Shire
Askush nuk e lë atdheun e tij,
vetëm nëse atdheu është goja
e një peshkaqeni…
Vrapon drejt kufirit dhe sheh
gjithë qytetin duke vrapuar
dhe ai… gjithashtu…
Fqinjët vrapojnë më shpejt
se ti dhe miku yt,
ai që të puthte pas fabrikës
së vjetër, tani mban një
armë më të madhe se trupi i tij…
Zjarr nën këmbët e tua,
gjak i ngrohtë në bark.
Nuk e imagjinoje
kurrë se do ta bënte,
derisa tehu preku
kërcënueshëm qafën tënde…
Dhe pastaj gris pasaportën,
duke qarë, sepse e di që nuk do të
kthehesh më, dhe largohesh.Askush nuk i fut fëmijët e tij në një varkë,
përveç nëse uji është më i sigurt se toka…
Askush nuk i djeg pëllëmbët nën trena…
Askush nuk kalon ditë dhe net
në barkun e një kamioni,
duke ngrënë gazeta.
Askush nuk zvarritet nën gardhe…
Askush nuk i reziston
kontrollit të plotë të trupit
në pjesë të trupit që ende dhembin.
Askush nuk dëshiron të rrihet,
ta mëshirojnë.
Askush nuk i zgjedh
kampet apo burgun,
nëse burgu nuk është
më i sigurt se qyteti i tij.Askush nuk mund të durojë:
“Kthehuni në vendin tuaj
emigrantë të qelbur,
azilkërkues me duar të shtrira,
refugjatë të zinj, që thithni vendin tonë,
arapë me erë të çuditshme,
njerëz të paqytetëruar,
që shkatërruat vendin tuaj
dhe tani doni të shkatërroni edhe tonin.”
Si të mos u kushtojmë vëmendje fjalëve, vështrimeve të egra?
Ndoshta ngaqë goditjet janë më të buta
se çrrënjosja e një krahu apo e një këmbe…
Apo sepse fjalët janë më të buta
se katërmbëdhjetë burra
mes këmbëve të tua.
Apo sepse fyerjet janë
më të lehta për t’u gëlltitur
sesa trupi i copëtuar i fëmijës tënd.Dua të kthehem në shtëpi,
por shtëpia është goja e një peshkaqeni,
tyta e një arme.
Dhe askush nuk do të largohej nga atdheu,
nëse atdheu nuk do ta ndiqte deri në brigje,
nëse vendi nuk do t’i thoshte: lëri pas rrobat,
të zvarritesh në shkretëtirë,
të notosh në oqeane,
të vdesësh nga uria,
të lypësh, të harrosh krenarinë.
Vrapo më shpejt të shpëtosh veten…
Sepse mbijetesa është më e rëndësishme.Askush nuk del nga shtëpia
nëse shtëpia nuk
është një zë i djersitur
në veshin tënd që të thotë: ik,
ik larg meje, nuk e di se çfarë ndodhi,
por e di që
kudo tjetër do të jesh më i sigurt.
Warsan Shire është shkrimtare dhe poete britanike-somaleze, e lindur në Nairobi dhe e rritur në Londër.
Për Afrikën, poezia, e shkruar dhe e folur, është një pjesë integrale e traditës së saj shpirtërore dhe në përgjithësi kulturore. Ajo pasqyron përvojën e përditshme të njerëzve të saj, në jetë dhe në kohë. Flet për dashurinë, frikën, vetminë, për dëshpërimin që sjell sëmundja. Flet për lirinë, luftën për mbijetesë, për paragjykimet, për shtëpinë, për vendin e origjinës. Flet për dyshimin dhe vdekjen. Ndonjëherë ndërthuret me humor dhe satirë, si dhe me imazhe nga natyra,, por kjo nuk ndodh shpesh dhe arsyet kuptohen lehtësisht. Por gjithçka hedh dritë të mjaftueshme mbi shpirtin dhe problemet e një bote të injoruar, por kaq simpatike dhe ekzotike, siç është bota e Afrikës.
Përktheu: Shpendi Shakaj