Ishte viti 1957 kur Nikos Kazanxakis humbi Çmimin Nobel në letërsi, vetëm me një votë, përballë shkrimtarit të shquar francez Alber Kamy.
Ato ditë shkrimtari grek ndodhej i sëmurë në Klinikën Universitare të Danimarkës. Edhe pse në gjendje të rëndë ai i dërgoi një telegram urimi mikut të tij francez për çmimin që fitoi. Ky ishte mesazhi i fundit që formuloi për mikun e tij. Vetëm pak ditë më vonë, ai ndërroi jetë, në moshën 74 vjeçare.
Në vitin 1959 Kamy i dërgoi këtë mesazh vejushës Kazanxaki, Elenit:
”Zonjë, u trishtova shumë që nuk munda të vija me ftesën tuaj. Kisha gjithmonë një adhurim, nëse më lejoni, një lloj simpatie, për veprën e bashkëshortit tuaj. Kisha dëshirë të njihja lexuesit e Athinës dhe këtë adhurim të madh për të, ndërkohë që Athina zyrtare ”i ktheu krahët” shkrimtarit të saj të madh. Por kuptova se mënyra sesi e pranoi kjo audiencë – më të shumtët studentë – përbën, për mendimin tim, njohjen më të bukur që mund të merrte vepra letrare dhe jeta e bashkëshortit tuaj. Dhe ende nuk e harroj se ditën që u trishtova të pranoj një çmim, që Kazanxakisi e meritonte njëqind herë më tepër, mora prej tij një mesazh – telegram urimi. Pak ditë më vonë kuptova se ky mesazh ishte shkruar vetëm disa ditë përpara se të ndërronte jetë. Bashkë me të iku dhe një nga shkrimtarët më të mëdhenj. Jam nga ata që e ndiejnë dhe do të vazhdojnë ta ndiejnë boshllëkun që Ai la”…
Disa muaj më vonë, në janar të vitit 1960, Kamy humbi jetën në një aksident automobilistik.
Në njëfarë mënyre, dy shpirtrat e lirë të letërsisë të shekullit të .20-të, i kryqëzuan rrugët e tyre duke u larguar së bashku.
Përktheu: Nilda Baxha
