Ernest Hemingway

Si fillim shkruaj një fjali të vërtetë.

Ndonjëherë, atëherë kur filloja një tregim të ri dhe nuk e mbaroja dot, ulesha përballë zjarrit dhe shtrydhja lëkurën e portokalleve të vogla me flakën përbri dhe shikoja spërkat e blujta që ato bënin. Rrija e shikoja nga çatitë e Parisit dhe mendoja: “Mos u shqetëso. Më parë ti ke shkruar gjithmonë, edhe tani sërish do të shkruash.”

Gjithmonë ndalo për ditën kur ti ende e di se çfarë do të ndodhë më pas.

Mënyra më e mirë është të ndalosh gjithmonë atëherë kur shkrimi po ecën mirë dhe atëherë kur ti e di se çfarë do të ndodhë më pas. Nëse e bën këtë çdo ditë kur je duke shkruar një roman, nuk do të bllokohesh kurrë.

Asnjëherë mos mendo për historinë kur nuk je duke punuar.

Tashmë kisha mësuar të mos e zbrazja kurrë pusin e shkrimit tim, por të ndaloja gjithmonë atëherë kur ende kishte diçka në pjesën e thellë të pusit dhe ta lija të mbushej natën nga burimet që e ushqenin.

Atëherē kur është koha për të punuar përsëri, gjithmonë fillo duke lexuar atë që ke shkruar deri tashmë.

Kur zgjat aq shumë sa nuk mund ta bësh këtë gjë çdo ditë, lexo dy ose tre kapituj çdo ditë; pastaj çdo javë i lexon të gjithë nga fillimi.

Mos e përshkruaj emocionin – krijoje.

Në një shkrim për një gazetë ti tregoje se çfarë ndodhte dhe, me një truk a me tjetrin, e komunikoje emocionin, ndihmuar nga elementi i kohëzgjatjes që i jep një emocion të caktuar çdo rrëfimi për diçka që ndodhte atë ditë; por e vërteta, sekuenca e lëvizjes dhe e faktit që e krijonte emocionin dhe që do të ishte po aq e vlefshme në një vit apo pas dhjetë vjetësh, me ndihmën e fatit dhe të faktit se nëse ti e theksoje mjaftueshëm, gjithmonë, ishte përtej meje…

Përdor një laps.

Nëse shkruan me laps, do të shohësh tri fushëpamje të ndryshme për të këqyrur nëse lexuesi po merr atë që ti dëshiron që ai të marrë. Së pari kur e lexon përsëri; atëherë kur shtypet, ti ke një mundësi tjetër për ta përmirësuar atë dhe provon sërish.

Bjeri shkurt.

Nuk ishte rastësor fakti që adresa e Gettysbug-ut ishte aq e shkurtër. Ligjet e shkrimit të prozës janë po aq të pandryshueshme sa ato të fluturimit, të matematikës e të fizikës.

Përktheu: Arlinda Guma