Intervistoi Mike Sacks
Intervista e parë e rëndësishme e një prej shkrimtarëve më të nderuar të humorit të të gjitha kohërave.
Kanë kaluar gati njëzet vjet që kur shkrimtari i izoluar, misterioz, pothuajse mitik, i komedisë, John Swartzwelder, u largua nga “The Simpsons” dhe megjithatë, deri më sot, një nga komplimentet më të mëdha që mund të marrë një shkrimtar i “Simpsons” (ose çdo shkrimtar komedie) është që t’i bëjnë një batutë që i referohet “Swartzweldian”-it. Kuptimi: Një shaka që vjen nga hiçi. Një shaka që askush tjetër nuk mund ta kishte shkruar. Një shaka që tingëllon thuajse sikur të mos ishte shkruar kurrë, sikur të kishte ekzistuar gjithmonë. Shikoni shakanë e mëposhtme, të preferuarën në mesin e shkrimtarëve dhe të fansave të “Simpsons“, e cila shfaqet te “Homeri kundër Amendamentit të Tetëmbëdhjetë” të sezonit 8, kur Homeri qëndron mbi një pirg fuçish, jashtë një dyqani pengjesh dhe i ngre një dolli turmës së mbledhur: “Për alkoolin. Shkaku dhe zgjidhja e të gjithë problemeve të jetës.”
Swartzwelder është vlerësuar si “një nga mendjet më të mëdha të komedisë së të gjitha kohërave”. Ai është i famshëm për mënyrën e tij të rezervuar dhe nuk jep kurrë intervista. Ekzistojnë pak foto të tij, megjithëse ai bëri disa filma të animuar si personazhe në sfond të “Simpsons” – dikur si pacient në një spital psikiatrik.
Zëri i tij mund të dëgjohet vetëm në një DVD të komenteve të shkrimtarëve të “Simpsons“, për “The Cartridge Family” (Sezoni 9, Episodi 5). I zënë pritë me telefon, ndërsa gatuan në shtëpi një biftek, ai duket i këndshëm dhe i sjellshëm, por i etur për ta përfunduar takimin, i cili zgjat një minutë e njëzet e katër sekonda.
Disa fakte duken të sigurta. Swartzwelder ka lindur në vitin 1949 në Seattle. Ai punoi disa vite si kopjues reklamash në Chicago. Aplikoi, por nuk gjeti kurrë punë te “Late Night” dhe pati një intervistë të pakëndshme me mikpritësin e saj, David Letterman.
Ai punoi në “Saturday Night Live“, në vitin 1985, për një sezon veçanërisht të vështirë, përpara se të punësohej katër vjet më vonë në “The Simpsons“, bazuar pjesërisht në kontributet e tij në një gazetë komike pak të njohur. Ai vazhdoi të shkruante pesëdhjetë e nëntë episode, më shumë se çdo shkrimtar tjetër në historinë e këtij filmi.
Specialiteti i Swartzwelder-it në “The Simpsons” ishte ngjallja e personazheve të errët prej një Amerike të çuditshme, të vjetër: endacakë që luanin banxho, teveqelë ventrilokuistë që pinin cigare, lojtarë bejsbolli të shekullit të nëntëmbëdhjetë, fëmijë karnavalesh me bisht miu dhe pa pantallona, duke kënduar për kohët e vjetra.
Pas largimit nga shfaqja, në vitin 2003, Swartzwelder-i shkroi dhe botoi të parin nga trembëdhjetë romanet e tij, të gjithë, përveç dy prej të cilëve, paraqesin një nga krijimet më të mrekullueshme në komedinë e botuar: Frank Burly, një sy privat i paaftë dhe udhëtar i rastësishëm në kohë. Asnjë nga librat nuk ka më shumë se njëqind e gjashtëdhjetë faqe; të gjitha janë të mbushura, si një yllësi e dendur, me më shumë material sesa fizikisht duket e mundur.
Kohët e fundit, brenda një muaji e gjysmë, unë komunikova me Swartzwelder-in me e-mail. Ai iu përgjigj me durim shumicës së pyetjeve që i bëra rreth shkrimit të shakave më të mira në episodet më të mira të komedisë ndoshta më të mirë të shekullit të shkuar. Biseda jonë është redaktuar në gjatësi dhe qartësi.
Kur ju pyeta nëse do të pranonit të intervstoheshit, ju më thatë se zakonisht nuk pranoni, porse emri i “New Yorker” ka patur gjithmonë një magji të caktuar për ju. Jeni rritur duke lexuar revistën?
New Yorker ishte shtëpia e shumë shkrimtarëve që më pëlqenin ndërkohë që rritesha, duke përfshirë të preferuarin tim: Robert Benchley-n. Benchley ishte mrekullisht qesharak atëherë kur ndihej i tillë dhe dukej se nuk punonte fare. Gjithçka që ai dhe miqtë e tij në Tryezën e Rrumbullakët Algonquin dukej se bënin ishte të luanin lojëra budallaqe dhe të përpiqeshin ta bënin njëri-tjetrin të qeshte, duke e lënë herë pas here festën për të shtypur ndonjë tregim fitues të Çmimit Pulitzer.
Pas dhjetë vitesh humbjeje të talentit të tyre në këtë mënyrë, ata ishin bërë të gjithë të pasur dhe të famshëm, fituan çdo çmim që mund të mendonin dhe krijuan The New Yorker-in. Mësimi për mua ishte i qartë: shkrimi i komedisë ishte rruga që duhej të ndiqja. Puna më e lehtë në planet.
E konsideroni ende shkrimin e komedisë si punën më të lehtë në planet?
Jo zoteri. Nuk e konsideroj.
Përtej Benchley-t dhe turmës Algonquin, cilat ishin disa nga ndikimet tuaja komike?
Steve Allen ishte heroi im i parë i komedisë. Ai ishte natyrshëm komik. Dhe ndërsa të rriturit rreth meje tërhiqeshin zvarrë çdo natë në shtëpi nga puna , që e bënin të dukej sikur ishte fundi i botës, Allen-i me sa duket thjesht mund të flinte gjatë gjithë javës, të dilte nga shtrati të dielën pasdite, të endej në studio dhe të vinte fëmijë përreth bashkë me miqtë e tij dhe me audiencën dhe ndoshta me Elvis Presley-n për një orë. Pastaj thoshte “Natën e mirë, të gjithëve” dhe kthehej në shtrat. Kjo më bënte shumë përshtypje.
Ju flisni sikur keni kërkuar një karrierë dembele, dhe megjithatë reputacioni juaj është se jeni një nga shkrimtarët më produktivë të humorit në historinë e televizionit. A nuk ishte kjo më shumë për një karrierë të lehtë sesa për të marrë përgjegjësitë e fatit tuaj?
Ia qëlluat. Apeli më i madh i shkrimit është se, teorikisht, ti mund ta bësh atë kudo. E përfytyroja veten duke bërë sërf në Australi ndërsa përpunoja plotin e romanit tim komedi të radhës, ose duke postuar shakanë time të fundit nga maja e një mali. Kështu më dukej atëherë kur fillova. Sidoqoftë, në jetën reale, shumicën e kohës të duhet të tërhiqesh në një zyrë dhe ta lidhêsh veten me zinxhir pas një tavoline.
Cili shkrim i Benchley-t ju tërhoqi? Kur lexoj librat tuaj, më kujtohet më së shumti S. J. Perelman – në të dy rastet ka një egërsi dhe absurditet, mundësia që një shaka mund të kuptohet kudo, edhe në kurriz të plotit ose të realizmit. Dhe Perelman-i ishte aq i aftë për të tallur stilin e shkrimit të detektivëve, diçka që ne e shohim në librat tuaj të Frank Burly-t.
Perelman-i ishte i mrekullueshëm. Benchley në fakt shkroi të njëjtat gjëra të çmendura që bëri Perelman-i, dhe ai e bëri po aq mirë, për të mos thënë më mirë, por ai ishte shumë më i rastësishëm për këtë. Perelman-i grumbullonte çdo shaka që mund të mendonte në çdo fjali dhe i përpunonte pjesët e tij pa pushim derisa ato nuk mund të bëheshin më të çmendura. Ka një histori për një shok që e telefonoi teksa po shkruante diçka dhe Perelman-i tha: “Do të të telefonoj sapo të mbaroj këtë fjalinë.” Ai i telefonoi të nesërmen dhe i tha: “Hë, çfarë do?”
Kur lexova për herë të parë Perelman-in, ishte krejtësisht përtej mundësive të mia për ta kuptuar. Gjysma e fjalëve që ai përdorte nuk ekzistonte në botën reale, me sa dija – dhe isha dymbëdhjetë vjeç, merrja vesh nga bota. Mendova se njëri prej nesh ishte i marrë. Më vonë, kur kisha filluar të shkruaja për të jetuar dhe përdora disa fjalë të tjera shumërrokëshe, e kontrollova sërish. Unë kam qenë fans qysh atëherë.
Si mund të ishte një karrierë e tillë një mundêsi për ju? Keni njohur ndonjë shkrimtar komedish? A njihnit dikë që njihte një shkrimtar komedie?
Unë kurrë nuk kam njohur ndonjë shkrimtar komedie ndërkohë që rritesha, ose të kem dëgjuar për dikë në qytet që të përpiqej ta siguronte jetesën në këtë mënyrë. Kështu që ishte një zgjedhje e pazakontë për mua. Dhe për shkak se kjo ishte e pazakontë, ishte e vështirë ta dije se ku fillonte. Kur u thashë njerëzve se nuk doja të mbartja çimento për të siguruar jetesën, se doja të shkruaja komedi dhe të isha një thesar kombëtar, mora disa përshtypje të çuditshme. Disa njerëz dyshuan se mund të isha budalla. Të tjerët ishin të sigurt për këtë.
Por kuptova se nëse Benchley, Twain-i dhe Shakespeare mund ta bënin, edhe unë mund ta bëja. Fatkeqësisht, sapo fillova karrierën time të re argëtuese, lexova një artikull që fliste për kthesën e zymtë që humori i shkruar kishte marrë vitet e fundit, për shkak të kohërave të zymta në të cilat jetonim.
Cili ishte artikulli?
Artikulli u botua në disa revista në vitet gjashtëdhjetë, dhe në thelb thoshte se Lufta e Ftohtë i kishte mashtruar të gjithë deri në atë masë sa askush nuk e donte më humorin e tyre të çuditshëm. Thuhet se nëse Robert Benchley do të ishte gjallë sot, ai do të vdiste nga uria. Batuta të hidhura, me tehe të fortë – kjo është ajo me të cilën njerëzit donin të qeshnin tashmë. Benchley dhe unë ishim jashtë loje.
Është interesante të shihet sesi komedia përfundimisht u shndërrua në diçka më pak të hidhur dhe të ashpër, por pa e humbur atë mprehtësi dhe inteligjencë. “The Simpsons” dhe librat tuaj janë shembuj të përsosur të kësaj.
Pikërisht
E mbani mend gjënë e parë qesharake që keni shkruar?
Po, kryesisht sepse reagimi që pata ndaj saj ishte aq befasues. Sapo kisha mësuar sesi t’i formoja shkronjat në fjalë, kështu që vendosa të shkruaja një dramë. E vetmja gjë që mbaj mend nga vetë shfaqja, përveç dy rreshtave të fundit, është se ajo ishte gazmore. Por, kur ia lexova me zë familjes sime, nuk shkaktoi të qeshura! Vetëm buzëqeshje dhe tundje koke. Nuk arrita ta kuptoja pse. Por më pas arrita te rreshti i dytë i fundit, i cili supozohej të krijonte shakanë e madhe në fund. Linja e konfigurimit ishte: “Kjo shfaqje është sjellë nga kompania e koshit të plehrave të aeroplanëve”, e cila – meqenëse ky ishte vendi i Boeing-ut – shkaktoi një të qeshur të madhe, ndoshta të pamerituar. I hutuar, por duke ndier se më në fund e kisha në pëllëmbë të dorës audiencën, u përkula dhe në të vërtetë bërtita përfundimin e madh: “P.S. Bie erë!!!” Më shumë buzëqeshje dhe tundje koke. Ishte e qartë se kishte një mashtrim për komedinë dhe unë nuk e dija se çfarë ishte ai.
A e dini tani se cili është truku?
Jo “P.S. Vjen erë!!!” duhej të kishte marrë një të qeshur. S’arrij ta kuptoj.
Në fillim, ju bëtë punë reklamash për Van Brunt & Co., në Chicago. Ishte kjo puna juaj e parë me shkrimin profesional?
Puna ime e parë me shkrimin ishte me Hurvis, Binzer & Churchill, e cila në atë kohë ishte agjencia më e nxehtë e reklamave në Chicago. E fitova punën duke u dërguar atyre një parodi që kisha shkruar për një nga fushatat e tyre, Screaming Yellow Zonkers.
Pasi arrita atje, pyeta shkrimtarët pranë meje se çfarë duhej të bënim dhe ata thanë se kishte të bënte me shitjen e gjërave. “Mirë duket,” thashë. Arrita të bëja mjaftueshëm për t’ia dalë, por u desh shumë durim nga të gjithë.
Disa vite më vonë, shkova për të punuar në Van Brunt & Co., një tjetër agjenci e vlerësuar me çmime. Disa vjet pas kësaj, të dy agjencitë u bashkuan dhe e ndërprenë menjëherë aktivitetin. Nuk është faji im – isha përtej qytetit kur ndodhi. Por të dyja këto agjenci bënë shumë gjëra të shkëlqyera gjatë viteve. Shikojini.
Kam parë disa nga reklamat tuaja televizive të mesit të viteve shtatëdhjetë në YouTube, duke përfshirë tri reklamat e animuara për ushqimin e maceve Kitty. A mund të kujtoni ndonjë nga reklamat e tjera për të cilat keni punuar?
Një fushatë e paharrueshme, ose të paktën e paharrueshme për mua, ishte një seri reklamash radiofonike për Continental Airlines që shfaqnin Bob-in dhe Ray-n, të cilët ishin heronjtë e mi të mëdhenj dhe disa shokë të mirë. Shumica e reklamave që bëmë më duken ende qesharake dhe mendoj se ato ndihmuan në mbylljen e marrëveshjes kur isha duke u intervistuar për të shkruar për “Saturday Night Live“.
Shumica e stafit të “S.N.L.”-së e pëlqente Bob-in dhe Ray-n po aq sa unë, veçanërisht [Al] Franken-in dhe [Tom] Davis-in, të cilët drejtonin shfaqjen në atë kohë. Kështu që mendoj se mora disa pikë shtesë kur i hodha në treg ato reklama.
A ishit ju autori kryesor për reklamat që kishin nevojë për humor?
Jo, nuk ka asnjë specializim të tillë në reklamat që unë di. Të gjithë autorët e reklamave pritet të shkruajnë humor ose mumbo jumbo me tingull shkencor ose çdo lloj shkrimi tjetër, çfarëdo që të nevojitet për fushatën. Dhe pritet që ata ta shkruajnë shpejt gjithashtu, sepse duhet të nesërmen. Trajnim i mirë, në fakt.
John Hughes ishte një tjetër shkrimtar që punonte në reklamat e Chicago-s në atë kohë. Ai është vlerësuar me testin e famshëm të ruajtjes së kartës së kreditit, për Edge. A e njihnit John-in?
Unë dhe John-i kishim disa miq të përbashkët, kështu që e dija se kush ishte, por e vetmja herë që u ula me të ishte kur ai u përpoq të më punësonte për të punuar për të te Leo Burnett, një nga më të mëdhatë, më të pasurat dhe më të mërzitshmet – për mua – agjenci reklamash në qytet. Charlie Tuna, Toni dhe Tiger, diçka e tillë. Unë gati e mora punën, sepse pagesa ishte e mirë dhe pamja ishte e mrekullueshme, por zbulova se nuk do të kisha një zyrë timen. Do të më duhej të punoja në një lloj stalle kuajsh, në mes të një zone të madhe të hapur plot me stalla të ngjashme me kuaj. I shihni ato figura tragjike atje poshtë? Një prej tyre do të jeni ju. Epo, unë gjithmonë kisha zyrën time, kështu që thashë jo. Më vonë, kur John-i po bënte një milion dollarë në sekondë për regjinë e filmave, më shkoi mendja se mbase duhej ta kisha marrë atë punë në fund të fundit. Kur ai shkoi në Hollywood, unë mund të isha varur në këmbët e tij. Nuk ka asgjë të keqe me stallat e kuajve, kur e mendon. Kuaj si ata.
Çfarë ju bëri të hidhnit hapin drejt televizionit?
Unë u dërgoja letra emisioneve televizive pa ndërprerje që kur u futa në reklama. Më pëlqeu mjaft biznesi i reklamave – ai mundi të funksiononte – por biznesi i televizionit më dukej si më argëtues. Dhe, sigurisht, është. Më në fund, një nga letrat që kisha dërguar u shpagua. Më kontaktoi emisioni i Letterman-it.
Ju aplikuat për të shkruar për “Late Night” me David Letterman-in, por jo saktësisht në mënyrën tradicionale. Jim Downey, një shkrimtar i “S.N.L” -së për një kohë të gjatë dhe kryeshkrimtar i hershëm në “Late Night”, më tha se aplikimi juaj i vitit 1983 përbëhej nga vetëm një shaka në një letër me emrin tuaj dhe asnjë informacion tjetër
Habitem që Jim-i e kujton këtë, pas gjithë kësaj kohe. Habitem edhe më shumë që ai e mban mend gabim. I dërgova dy-tri faqe me anektoda, me një letër motivuese, të plotësuar me emrin, adresën dhe numrin e telefonit. E gjithë kjo u fut në një zarf të rregullt, i cili nga jashtë kishte fjalët “Shaka falas brenda!”. Jim-i më tha më vonë se ishte joprofesionalizmi befasues i kësaj paraqitjeje që e intrigoi mjaftueshëm për të hapur letrën. Dhe ai më telefonoi menjëherë.
Konfuzioni i tij në lidhje më këtë buron nga përpjekja e tij për të më punësuar për “S.N.L.”-në dy vjet më vonë. Duke zbuluar se nuk isha më në Chicago dhe se nuk kisha lënë adresë, ai u përpoq të më gjente, Zoti e bekoftë. Ai përfundimisht më gjeti në Texas, ku unë kisha punuar për një agjenci reklamash në Houston për një kohë të gjatë saqë disa njerëz kishin filluar të më thërrisnin Tex. [Downey e kujton kronologjinë disi ndryshe.]
Çfarë ju bëri përshtypje në shkrimet e Late Night?
Ishte argëtuese. Më e rëndësishmja, ishte lloji i shkrimit që mendoja se mund të bëja. Mos më pyesni pse nuk e fitova punën. Mendova se intervista ime shkoi mirë. Mendoni pak, më mirë mos pyesni as Jim Downey-n.
Sipas Jim-it, shakaja që ju paraqitët në atë zarf ishte kështu: “Përpjekja shumë e reklamuar e Mike Flynn-it për të thyer çdo rekord në ‘Librin e Rekordeve Guinness’ pati një fillim të vështirë këtë javë kur regjistrimi i tij i “White Christmas” shiti vetëm pesë kopje.”
Kjo ishte padyshim një nga pjesët që i dërgova Letterman-it. Jim-i kishte të drejtë.
Si e gjetët në fund punën e shkrimtarit në “S.N.L.”?
Jim-i më gjeti në Houston, më kërkoi të dorëzoja disa shembuj të tjerë të punës sime, më pas më solli në New York dhe më uli në një karrige të vogël në mes të zyrës së Franken dhe Davis-it, i rrethuar nga stafi, i cili më bëri pyetje komike me spec të tipit: “Si ishte fluturimi juaj?” “Mirë.” “Çfarë mendoni për këtë komedian?” “Ai është copë-copē. Por nëse ju e pëlqeni nuk është aspak copë-copë.” Më pas më çuan për të takuar Lorne Michaels për vulën e miratimit. Fjalët e para që më tha Lorne ishin: “Sa vjeç je?” Unë u përgjigja, me sinqeritet, “Tridhjetë e gjashtë”. Lorne dukej i shtangur dhe dy personat e tjerë në zyrë, Robert Downey, Jr., dhe Anthony Michael Hall, të cilët po silleshin vërdallë duke luajtur tag ose diçka tjetër, ndaluan dhe më ngulën sytë. Unë shpejt shtova: “Por ndihem më i ri”. Dhe Lorne tha: “Jo, jo, është në rregull. Mund të jesh tridhjetë e gjashtë.” Ai dukej i shqetësuar, por me sa duket jo mjaftueshëm për të mposhtur Franken dhe Davis-in Kështu që unë u punësova.
Al Franken-i ishte tridhjetë e katër vjeç në vitin 1985. Michael O’Donoghue ishte dyzet e pesë. Herb Sargent-i, një tjetër shkrimtar, ishte gjashtëdhjetë e dy. Cili ishte shqetësimi i Lorne Michael-it?
Franken, O’Donoghue dhe Herb-i ishin të gjithë veteranë solidë të “S.N.L.-së me gjurmë të provuara. Unë isha një rishtar në moshë të mesme në një shfaqje të orientuar drejt të rinjve. Mendoj se shqetësimi i Lorne-t ishte legjitim.
Shumë shkrimtarë janë shprehur të zhgënjyer me “S.N.L.”-në qoftë për seancat e shkrimit gjatë gjithë natës, politikën e zyrës apo për kohën e kufizuar të transmetimit të ideve të tyre. Si ishte përvoja juaj e veçantë në atë shfaqje?
Më pëlqeu gjithçka me “S.N.L.”-në Ishte shumë argëtuese për mua. Seancat e shkrimit gjatë gjithë natës ishin një sfidë argëtuese dhe politika e zyrës ishte më e mira. Dhe mua më duhej të punoja vetëm tetëmbëdhjetë javë atë vit. Më e mira.
Ai sezon nxori një kast shumë të ri: Downey, Jr., ishte njëzet vjeç dhe Hall-i ishte shtatëmbëdhjetë vjeç. Por kasti kishte edhe aktorë më të vjetër, si Randy Quaid, i cili nuk kishte shumë përvojë në aktrimin e skeçit. A u ndjenë ndonjëherë shkrimtarët të penguar nga një kastë kaq e papërvojë?
Nuk mbaj mend që të ketë patur ndonjëherë ankesë. Ishte një koleksion i çuditshëm talentesh, por ata i pranuan ato punë sepse ishin të mira. Më kujtohet një agjent që tha se po merrte një vend në shfaqjen e re të “S.N.L” -së të Lorne-t, shfaqja – pas asaj që përbënte një kërkim të talenteve mbarëkombëtare – ishte si të uleshe në anije kozmike. Sigurisht, anija kozmike u rrëzua atë sezon. I vrau të gjithë. Është një ide joshëse të fajësosh aktorët për shkrimin tënd të keq dhe unë do provoj ta bëj, por nuk mendoj se ndokush do ta hajë këtë.
A ju kujtohet ndonjë nga skicat që keni shkruar që kanë dalë në transmetim?
“Time Machine Trivia Game”, me Teri Garr-in. Skica ishte për katër të rritur që luanin Trivial Pursuit ndërsa një nga fëmijët e tyre, Anthony Michael Hall, ishte lart duke mashtruar me një makinë kohe, duke i ndryshuar të gjitha përgjigjet. Ishin gjithashtu “Line of Death,” “Guys Behind Bars,” and “Those Unlucky Andersons.” Dhe kishte një shaka “Weekend Update” për të cilën jam penduar gjithmonë që nuk arriti të transmetohej. Ishte kështu; “Tragjedia goditi shpatet e malit Rainier këtë javë kur një alpinist i bllokuar duhej të hante njerëzit që po e shpëtonin vetëm për të mbetur gjallë.”
Mori një të qeshur të madhe në provat e veshjes, por vetëm një e qeshur e madhe, nga një djalë trupmadh që ishte me shpinë. Të gjithë të tjerët u ulën të qetë në vendet e tyre, duke pritur që dikush t’u tregonte një shaka. Kështu që u pre. Shume keq.
Jeni larguar apo jeni pushuar nga puna pas “S.N.L”-së ’85-’86. sezonin?
Teknikisht, jo. Marrëveshja ime përfundoi dhe, si shumë njerëz të tjerë në shfaqje atë vit, thjesht nuk më kërkuan prapë. Është njësoj si të pushohesh, por pa të gjitha bërtitjet. Megjithatë, ata më kërkuan përsëri disa vjet më vonë dhe unë pranova, por një ditë më parë duhej të fluturoja për në New York, Skuadra e Shkrimtarëve bëri grevën më të gjatë në historinë e saj. Në kohën kur ajo mbaroi përfundimisht, unë kisha vendosur të qëndroja në L.A.
Shkrova për “Nightlife,” show i David Brenner-it pastaj bëra disa episode për sitcom: “The Dictator,” “Women in Prison,” “Mr. President.”
“Women in Prison?” Një sitcom për… gruan në burg?
Sigurisht. Ai shkruhet vetë.
Për çfarë flisnin “Diktatori” dhe “Z. President” rreth?
“The Dictator” kishte të bënte me një diktator të huaj të shpëtuar nga qeveria amerikane gjatë një përpjekjeje për grusht shteti, i cili fluturoi në Amerikë, ku u vendos, me familjen dhe me gjeneralin e tij të preferuar, në një lavanderi në Queens. E luante Christopher Lloyd-i diktatorin. “Mr. President” kishte të bënte me Presidentin tonë komik, George C. Scott-in. Kam bërë nga një skenar për “”Women in Prison”dhe “Mr . President”, dhe ndoshta gjithsej dy nga linjat e mia mbijetuan në transmetim. “Përshëndetje, zoti President!”, diçka e tillë. Vetëm dy episode të “The dictator” janë filmuar, njëri prej tyre ishte imi.
Le të flasim për Army Man-in, një komedi e vogël, e fotokopjuar, e bërë në shtëpi, që shkrimtari i komedisë George Meyer publikoi në fund të viteve tetëdhjetë, kryesisht për miqtë dhe ata në botën e komedisë. Kishte vetëm tre numra, me tirazhin që nuk e kaloi kurrë një mijë kopje, por shpejt tërhoqi ndjekës kulti.
Një revistë madhështore. Kam pasur shumë shaka te Army Man-i, përfshirë: “Ata mund të vrasin Kennedy-t, pse nuk mund të bëjnë një filxhan kafe për të qenë?” Bëra gjithashtu një karikaturë që kishte disa pula të vizatuara bukur në të – njëra e ngordhur në mes të rrugës, me dy të tjerat duke vajtuar: “Pse? Pse!?” Nga këto gjëra klasike. Dhe sqepat ishin të përsosur.
A është e vërtetë që producenti dhe shkrimtari Sam Simon, i cili kishte filluar të punonte me stafin e “The Simpsons”, ishte mjaft i impresionuar nga Army Man saqë punësoi shumë nga kontribuesit e tij, duke përfshirë edhe ju?
Shakatë në Army Man më dhanë intervistën fillestare me Sam dhe Matt-in, e cila çoi në detyrën time të parë në shkrimin e skenarit, “Bart the General”, por në fakt nuk u punësova për të punuar në staf derisa të kisha bërë tre episode. “The Simpsons” nuk kishin pará të mjaftueshme për një staf shkrimi me kohë të plotë deri në fund të vitit 1989. Ata kanë mjaftueshëm tani, sigurisht.
Duket se shkrimtarët e “The Simpsons” u lanë të qetë për të bërë atë që donin. Kishte shumë më tepër liri se në shfaqjet e tjera. A mendoni edhe ju kështu?
Po. Falë marrëveshjes që kishte [producenti ekzekutiv] Jim Brooks-in, drejtuesit e Fox-it nuk mundën të ndërhynin në “The Simpsons” në asnjë mënyrë, megjithëse ne morëm shënime me censurë. Drejtuesve nuk iu dërguan kopje paraprake të skenarëve dhe ata nuk mund të merrnin pjesë në lexime, edhe pse dëshironin shumë. Gjithçka që duhej të bënim ishte të kënaqnim veten. Kjo është një mënyrë shumë e rrezikshme për të drejtuar një shfaqje televizive, duke i lënë artistët në krye të artit, por në fund ia doli mirë. Për tridhjetë vjet ra shi i madh parash në Fox. Ka një mësim atje diku
Për brezin tim, dhoma e shkrimtarëve të “Simpsons” ishte komedia Valhalla që “Shfaqja juaj e shfaqjeve” kishte qenë për shkrimtarët e rinj të komedisë në vitet pesëdhjetë dhe gjashtëdhjetë, dhe që ” dhoma e shkrimtarëve e S.N.L”-së kishte qenë për ata që filluan në vitet tetëdhjetë. A ju dukej e veçantë kjo në atë kohë?
E di që disa njerëz na mendojnë ne si perëndi, dhe ndoshta jemi. Nuk po them se nuk jemi perëndi. Por ne kurrë nuk kemi qenë mendjemëdhenj për këtë, sepse e dinim se mund të zëvendësoheshim nga perëndi të tjera në rreth dy sekonda, në çdo kohë, ndoshta për më pak pará.
Megjithatë, grupi origjinal ishte shumë i mirë dhe merita i shkon Sam Simon-it. Grumbullimi i një stafi shkrimi për një shfaqje të re është i vështirë për t’u bërë, sepse duhet të gjesh njerëz që janë të shkëlqyer në punën e tyre, por që nuk mund të gjejnë punë askund, gjë që është një kombinim i pazakontë. Gjetja e atyre njerëzve ishte, për mendimin tim, një nga talentet e mëdha të Sem-it.
Që në fillim, shfaqja dukej sikur mund të ishte një sitcom shumë më subversiv sepse ishte i animuar. E megjithatë këto nuk ishin shakatë tuaja tipike për animacion.
Shembulli i qartë i kësaj do të ishte “The Itchy & Scratchy Show” [karikatura e dhunshme për fëmijë macen dhe miun brenda “The Simpsons“].
Ne mund t’u tregonim gjëra të tmerrshme fëmijëve në shtëpi, për sa kohë që i portretizonim ato duke ua shfaqur fëmijëve të Simpsonëve në fillim. Në njëfarë mënyre ky hap shtesë i hutoi kritikët tanë dhe i pengoi turmat me pishtarë. Ne ramë dakord me ta se kjo ishte e gabuar t’u tregohej fëmijëve. “A nuk treguam se ishte gabim? Dhe, shikoni, këtu ka më shumë gjëra të gabuara!”
E megjithatë, me gjithë përmbysjen e tij, “The Simpsons” është një nga shfaqjet e pakta që tërheq si fëmijët ashtu edhe të rriturit. Keni provuar të shkruani për të dy palët?
Jo. Ne thjesht u përpoqëm të bënim veten dhe njëri-tjetrin të qeshnim. Shkrimtarë komedish. Ky ishte publiku. Për fat të mirë, shumë njerëz të tjerë, si fëmijë ashtu edhe të rritur, i pëlqyen të njëjtat shaka që na pëlqenin ne.
Si funksiononte procesi i shkrimit? Një shkrimtari i caktohet një ide, ata fillonin të shkruanin skenarin dhe më pas ai rishkruhej kolektivisht?
Kjo është mënyra sesi vepronim kur isha atje. Një shkrimtari i caktohet një tregim, shpesh një histori që ai e ka krijuar fillimisht vetë, edhe pse jo gjithmonë. Kanë kaluar dy ditë në dhomën e shkrimtarëve, ku të gjithë ndihmojnë në pasqyrimin e historisë, duke shtuar shaka, e kështu me radhë. Më pas shkrimtari shkruan një skicë. Pastaj të gjithë kthehen në dhomë dhe bëjnë më shumë ndryshime, shtesa dhe shaka. Shkrimtari shkruan draftin e parë dhe më pas kthehet në dhomë për më shumë rishkrim. Skenari rishkruhet sërish pas leximit dhe pas shfaqjes së animacionit, me rishkrime shtesë të mundshme në vetë seancën e regjistrimit dhe pasi animacioni i përfunduar të kthehet nga Koreja. Mund të ketë rishkrime të tjera që i kam harruar. Nëse një shaka i mbijeton gjithë kësaj, ndoshta është shumë e mirë.
Sa intensiv ishte orari për ju?
Shkrimi i skenarëve dhe sjellja e tyre në formë, edhe pse nuk ka shumë kohë për çdo hap, është në të vërtetë mjaft argëtues.
Vështirësia e punës në “The Simpsons” është se çdo episod zgjat rreth gjashtë deri në tetë muaj nga fillimi deri në fund, dhe nëse je në staf, je gjithmonë duke punuar me gjysmë duzine episodesh në të njëjtën kohë, të gjithë në një fazë përfundimi ose në një tjetër. Në fakt është mjaft rraskapitëse, ose ishte atëherë. Është ndoshta puna më e lehtë në botë tani. Ju fëmijët shkrimtarë të “Simpsons” sot nuk e dini se çfarë është puna.
A është e vërtetë që, pas disa vitesh në “The Simpsons”, keni marrë një leje të veçantë për të punuar larg zyrës, sepse donit të pinit duhan?
Pas sezonit 4, unë e rinegociova kontratën që të më lejonin të punoja nga shtëpia. Nuk doja të shkoja më në punë çdo ditë. Po plakesha, mendoj. Nuk kishte të bënte me duhanin.
Dhe a është e vërtetë që keni blerë të njëjtën kabinë ku shkruanit, jo shumë larg zyrave të “Simpsons” dhe më pas e keni përdorur për hapësirën tuaj personale të shkrimit në shtëpi?
Në fakt, bleva një kabinë të re dhe e instalova në shtëpinë time. Më vonë, shtova një të dytë, në një pjesë tjetër të shtëpisë. Kabinat e darkës janë një vend i mrekullueshëm për të shkruar. Provojeni.
Sa kohë dhe vëmendje keni shpenzuar për këto skenare? Një tjetër shkrimtar i “Simpsons” dikur i krahasoi skenarët tuaj me makineritë e akorduara mirë – nëse personi i gabuar do të përzihej me to, e gjitha mund të shpërthente.
Gjithë kohën dhe gjithë vëmendjen time. Është e vetmja mënyrë që di, e marrtë dreqi. Por unë kam një truk që m’i lehtëson gjërat. Meqenëse të shkruarit është shumë i vështirë dhe rishkrimi është relativisht i lehtë dhe më tepër argëtues, unë gjithmonë i shkruaj skenarët e mi sa më shpejt që të mundem, ditën e parë, nëse është e mundur, duke vënë gjepura dhe modele dialogësh – “Homer, unë nuk nuk dua ta bësh këtë.” “Atëherë nuk do ta bëj.” Pastaj të nesërmen, kur ngrihem, skenari është shkruar. Është i keq, por është skenar. Pjesa e vështirë është bërë. Është sikur një kukudh i vogël i ndyrë ka hyrë në zyrën time dhe e ka prishur të gjithë punën time dhe më pas është larguar me kapelen e tij të ndyrë. Gjithçka që duhet të bëj nga ai çast është që ta rregulloj. Kështu që kam ndërmarrë një punë shumë të vështirë, duke shkruar, dhe e kam kthyer në një punë të lehtë, duke e rishkruar, brenda natës. Unë i këshilloj të gjithë shkrimtarët që t’i bëjnë skenarët dhe shkrimet e tjera në këtë mënyrë. Dhe sigurohuni që të më dërgoni një honorar të vogël sa herë që e bëni këtë..
Kjo eshte interesante. Pra, të krijoni një botë të papërsosur dhe më pas ta përmirësoni?
Kjo është mënyra sesi e bëj.
A keni një episod të preferuar nga pesëdhjetë e nëntë që keni shkruar?
Nuk kam një që ta preferoj mbi të gjithë të tjerët, por kam disa të preferuar që gjithmonë më pëlqen t’i shikoj. “Itchy & Scratchy & Marge”, “Bart the Murderer”, “Dog of Death”, “Homeri at the Bat”, “Homie the Clown”, “Bart Gets an Elephant”, “Armiku i Homerit” dhe “Homer vs. the Eighteenth Amendment.”
Ju përmendët “Armiku i Homerit”, i cili duhet të jetë një nga gjysmë orët më të errëta në televizion. Bëhet fjalë për një personazh të ndershëm, të denjë dhe punëtor të quajtur Frank Grimes, i cili është çmendur nga Homeri. Në fund, Grimes-i aksidentalisht e godet veten me rrymë dhe më pas Homeri gërhet dhe flet në gjumë në funeralin e Grimes-it, për argëtimin e të pranishmëve. Jo ajo që James Brooks-i mund t’i referohet si “shumë empatike.”.
Grimey po e kërkonte të gjithë episodin. Ai nuk e miratoi Homerin tonë. Ai po e kërkonte dhe e mori. Tani çfarë ishte kjo që po thoni për empatinë?
Kam dëgjuar se një skenar i mirë për një shkrimtar të “Simpsons” do të kishte një shkallë suksesi njëzet e pesë për qind – që do të thotë, shtatëdhjetë e pesë për qind e skenarit origjinal do të rishkruhej dhe do të rregullohej dhe njëzet e pesë për qind do të ishte mbajtur. Megjithatë, për ju, përqindja e materialit të mbajtur ishte më e larta nga të gjithë shkrimtarët: pesëdhjetë për qind.
Nëse këto shifra janë të sakta, një pjesë e arsyes për përqindjen time më të lartë mund të jetë sepse gjithmonë kam reaguar me shqetësim të madh, tërbim, madje edhe tmerr, sa herë që më shkurtohej një nga shakatë. Shkrimtarët e tjerë silleshin më të matur për këtë kur shakatë u hiqeshin. Dhe shikoni se çfarë u dha kjo atyre. Tani të gjithë po qeshin me përqindjet e tyre.
Kam lexuar se ju ishit pothuajse i vetmi përgjegjës për të gjithë materialin “Itchy & Scratchy”. A i keni krijuar këta personazhe apo thjesht ju ka pëlqyer t’i shkruanit?
Të gjithë kanë bërë filma vizatimorë “Itchy & Scratchy“, por unë sigurisht kam bërë më shumë se pjesa ime. Ata ishin argëtues për mua. Nuk i kam krijuar. Por unë, së bashku me Sam Simon-in, krijuam [versionin] e këndshëm të Itchy dhe Scratchy-t, siç shihet në “Itchy & Scratchy & Marge“, gjë që ende më bën të qesh përherë.
Mes shkrimtarëve, a ishin disa nga personazhet më të njohur për t’u shkruar se të tjerët?
Mendoj se të gjithë kemi patur personazhe të preferuar. Një episod i zotit Burns ishte gjithmonë argëtues për mua. Dhe Homeri, sigurisht. Patty dhe Selma, më pak. Por të gjithë personazhet në Springfield mund të jenë komikë. Është thjesht çështje e dhënies së diçkaje qesharake për t’u thënë.
A keni qenë ju përgjegjës për përdorimin e fjalës “meh” në emision?
Kërkoj të më njihet kjo. Fillimisht e dëgjova fjalën nga Howie Krakow, drejtori im krijues në Hurvis, Binzer & Churchill, në vitin 1970 ose 1971. Ai tha se ishte fjala më qesharake në botë. Nuk e di se kur është shpikur, apo nga kush, por kam krijuar përshtypjen se ishte shumë e vjetër në kohën kur ma tha Howie.
Prezantuesi prej një kohe të gjatë i “Simpsons”, Mike Reiss, i tha një herë NPR-së se ju e keni shkruar Homer Simpson-in sikur ai të ishte një qen i madh. Është e vërtetë?
Po, ai është një qen i madh që flet. Një çast ai është njeriu më i trishtuar në botë, sepse sapo ka humbur punën, ose se i ka rënë sanduiçi, ose se ka vrarë aksidentalisht familjen e tij. Pastaj, në çastin tjetër, ai është njeriu më i lumtur në botë, sepse sapo ka gjetur një qindarkë – ndoshta nën një nga anëtarët e familjes së tij të vdekur. Ai në të vërtetë nuk është një qen, sigurisht – ai është më i zgjuar se kaq – por nëse e shkruan si qen, nuk do të gabosh kurrë.
Ju u larguat nga “The Simpsons” tetëmbëdhjetë vjet më parë, por emri juaj është ende i nderuar mes shkrimtarëve të serialit.
Sigurisht që jam i kënaqur që njerëzve ende u pëlqejnë episodet që kam bërë. Do të thosha se të gjitha lavdërimet më bëjnë të përulur, por, natyrisht, lavdërimi bën krejt të kundërtën. Por unë jam i kënaqur nga vëmendja. “The Simpsons” bëri diçka që unë nuk e mendoja të mundur: i bëri shikuesit të shikonin emrat e shkrimtarëve në shfaqjet televizive. Ndërkohë që rriteshim, ne shikonim emrat e aktorëve dhe ndoshta regjisorin, por kaq. Tani një brez i tërë shikuesish jo vetëm që i njohin shkrimtarët, por ata pyesin sesi jemi ne në të vërtetë në jetën reale. Dhe ata duan të dinë se çfarë mendojmë. Dhe të shikojnë nga dritaret tona. Ky është një lloj përparimi, dhe ne kemi “The Simpsons” për t’i falënderuar për këtë.
Jam dakord. Po shikoj nga dritarja juaj ndërsa shkruaj këtë pyetje tjetër: Çfarë mendoni për komplimentin “Swartzweldian?”
Mendoj se e kuptoj se për çfarë e keni fjalēn dhe gjithçka tingëllon shumë komplimentuese dhe i falënderoj të gjithë për këtë, por nuk mund të mos mendoj se “Swartzweldian” është fjala më e çuditshme në gjuhën angleze. Dua të them, mendova se “Oakleyesque” dhe “Vittiriffic” [pas shkrimtarëve të “Simpsons” Bill Oakley dhe Jon Vitti] ishin të këqija, por “Swartzweldian”!
Pra, si do ta përshkruanit sensin tuaj të humorit, ndjeshmërinë tuaj komike?
Swartzweldiane.
Ju njiheshit si shkrimtari i “Simpsons”, i cili u specializua në shaka rreth personazheve të çuditshëm, të vjetër amerikanë, që normalisht nuk do shfaqeshin në televizion: endacakët e makinave; plakja, ish-yjet alkolikë të TV-Western; kapitenët e detit me një këmbë artificiale dhe me një apo dy sy xhami. Çfarë ju magjeps në lidhje me këto subjekte?
Jam tunduar të them se unë i përdor të gjitha këto referenca të vjetra, sepse më japin më shumë ndihmesë për të nxjerrë humorin, më shumë lëndë të parë, sesa nëse do të kufizohesha vetëm me gjërat që ndodhën këtë javë. Por, në fakt, unë përdor kryesisht referenca të vjetra sepse jam i vjetër. Nuk e di se çfarë ndodhi këtë javë. Ose javën e shkuar. Dhe nuk dua ta di. Jam i kënaqur pikërisht këtu në 1936-ën e vjetër të mirë.
Por është më shumë se kaq. Ju nuk jeni njëqind e dhjetë vjeç. Kishte diçka në atë kohë dhe në atë mënyrë jetese që ju duhet ta doni dhe ta respektoni mjaftueshëm për të shkruar shaka, apo jo?
Unë jam një adhurues i historisë, kështu që mendoj se më pëlqejnë Alf Landon-i dhe shakatë e luftës me llogore, më shumë se shumica e njerëzve. Por unë mendoj se ju e keni gabim që unë nuk jam njëqind e dhjetë vjeç.
Kush është Alf Landon-i?
Ai ishte kandidati republikan për president, në vitin 1936, kundër F.D.R.-së. Ai u mund shumë keq.
Cilat janë ankesat tuaja specifike për të shkruar komedi? A ka shprehje të figurshme që i shihni në TV apo që i lexoni, që ju çmendin?
Jo majmunët. Majmunët nuk janë qesharakë. Kur isha i ri mendoja se të gjitha komeditë ishin qesharake. Nëse nuk e shihja humorin e një shakaje, padyshim që ishte faji im. Por më pas, në vitin 1961, erdhi premiera televizive e “The Hathaways“, ku luanin Jack Weston, Peggy Cass dhe Marquis Chimps. Nuk ishte aspak qesharake. Edhe unë arrija ta kuptoja. Dhe fajësova majmunët. Ata po shkatërronin komedinë. Pra, jo majmunët, ju lutem, dhe nëse duhet t’i përdorni majmunët, për hir të Zotit, mos u vini kapele.
Fansat e Simpsons ndonjëherë flasin për një “epokë të artë” dhe ata shpesh pretendojnë se ajo zgjati deri në vitin 1998 apo më shumë. A jeni dakord që ka patur një kohë të tillë?
Do lë historianët e televizionit ta debatojnë këtë. Unë do të them se gjithmonë kam menduar se sezoni 3 ishte sezoni ynë më i mirë individual. Deri në sezonin 3, ne kishim mësuar sesi t’i përpunonim episodet e “Simpsons” të klasit të parë me një rregullsi befasuese, kishim krijuar një kast të madh personazhesh për të punuar me të, as nuk i ishim afruar mbarimit të linjave të tregimeve dhe stafi ende nuk ishte lodhur nga puna e tepërt. Sezoni 3 ishte një vit argëtues për të qenë në dhomën e shkrimtarëve të “Simpsons” dhe mendoj se kjo duket në vepër.
Pas “The Simpsons”, ju vazhduat në shfaqjen tuaj, “Pistol Pete”, një parodi e perëndimorëve të viteve 50. Nuk u transmetua kurrë dhe vetëm një plot u xhirua, por është bërë një sitcom legjendar “i humbur”, veçanërisht pasi u postua në YouTube. Mund të flisni për mënyrën sesi u realizua shfaqja?
“Pistol Pete” ishte vetëm një skenar specifik imi që u vu në tavolinën e agjentit tim në kohën e duhur. Mendova se Stephen Kearney, aktor australian shumë qesharak, do të bënte një Pistol Pete të admirueshëm. Dhe Fox-i me sa duket ishte në një humor të mirë atëherë, kështu që u bë një marrëveshje dhe, papritmas, pata rreth njëqind e gjashtëdhjetë njerëz që punonin për mua dhe një afat që po afrohej me shpejtësi. Pra, kini kujdes kur shkruani skenarët e specifikave. Ato janë dinamit.
A keni shkruar skenarë specifikë ose filma që keni provuar, ose që ende po përpiqeni t’i prodhoni? A ka ndonjë që qarkullon nëpër sirtarët e drejtuesve?
Kam shkruar shumë gjëra të specifikave në kohët e vjetra. Pjesa më e madhe e tyre meriton të qëndrojë në cilindo sirtar ku ka përfunduar. Por disa prej tyre, siç më kujtohet, janë mjaft të mira. Një projekt që do të doja të kisha arritur ishte një skenar filmi që shkrova të quajtur “Fearless Fosdick”, bazuar në personazhin komik [Dick Tracy parodi] nga Al Capp. John Landis do të drejtonte. [Landis tha se nuk e mbante mend projektin, por që dukej një ide e mrekullueshme.] U bënë disa drafte. Pastaj projekti thjesht u zbeh, për disa arsye. Ndoshta ato drafte kishin të bënin me të. Gjithsesi, do të kisha dashur ta kisha parë filmin. Do të kishte qenë shumë, shumë idiotësi.
Ju filluat t’i botonit romanet tuaja komike në vitin 2004, me “The Time Machine Did It”. Më tregoni për krijimin e syrit privat Frank Burly, personazhi kryesor në të gjithë romanet tuaja përveç dy prej tyre.
Detektivët e fortë janë personazhe të shkëlqyer. Ata kurrë nuk e dinë se çfarë po ndodh, përpiqen t’i zgjidhin misteret me grushte, bëjnë proçka në të gjithë vendet e gabuara, kritikojnë njerëzit me armë dhe goditen nga të gjithë. Në fund, mënyra e vetme për t’i bërë ata që të gjejnë përgjigjen e një misteri është që t’i fërkojnë fytyrat e tyre të vrazhda në të. Pyesja veten nëse kishte një mënyrë që unë të krijoja një detektiv të vrazhdë, i cili dinte edhe më pak për atë që po ndodhte. Dhe mendoj se ia kam dalë.
Një nga shakatë e mia të preferuara të të gjitha kohërave është nga “The Time Machine Did It”: “Po flija si një fëmijë – zgjohesha çdo tre orë duke bërtitur dhe duke dhjerë në pantallona”.
Vite pasi u botua “The Time Machine Did It”, pashë John McCain-in duke përdorur një shaka të ngjashme në një talk show natën vonë pas ofertës së tij të dështuar presidenciale të vitit 2008. Planifikova ta përdorja këtë vjedhje të pronës intelektuale në avantazhin tim nëse ai do të kandidonte përsëri. Gjithsesi, u gëzova që i pëlqeu shakaja.
Unë i dua fillimet e librave tuaj. Nuk humbisni kohë duke u futur në plot dhe komedi. Nga “Dead Men Scare Me Stupid”: “Epo, ata gjetën Amelia Earhart-in. Ky është lajmi i mirë. Fatkeqësisht, e gjetën në bagazhin e makinës sime.”
Askush nuk dëshiron të lexojë një libër. Ju duhet t’i bini në sy me diçka emocionuese në paragrafin e parë, ndërsa ata janë në procesin e hedhjes së librit. Nëse është mjaft emocionuese, ata do të ndalojnë dhe do ta lexojnë. Pastaj ju duhet të vendosni diçka edhe më emocionuese në paragrafin e dytë, për t’i thithur ata më tej. Dhe kështu me radhë. Është rraskapitëse për të gjithë, por duhet bërë.
Pse vendosët të ndiqni rrugën e vetë-botimit, në vend të botimit tradicional?
Është më e lehtë, më e shpejtë dhe nuk ka argumente, sepse të gjitha vendimet janë tuajat. Nëse dëshiron ta shkruash librin tënd me gabime të shumta drejtshkrimore, presje të gabuara dhe shaka me funksione trupore për të mitur, botuesi yt (ky je ti!) është me ty njëqind për qind. Ai do të të mbështesë gjatë gjithë rrugës. Është lloji i kontrollit që ëndërrojnë të kenë shkrimtarët. Sigurisht, një botues tradicional mund të organizojë turne librash për ty, të cilat unë nuk dua t’i vazhdoj gjithsesi, si dhe të bëjë që libri yt të shfaqet dukshëm në libraritë, të cilat nuk ekzistojnë më dhe, teorikisht, të paktën, të të bëjë me më shumë pará, të cilat i urrej, por ato, mendoj, janë sakrifica për të cilën ia vlen të bëhen për ta patur atë kontroll. Tani, për të qenë plotësisht i sinqertë dhe i vërtetë me lexuesit tuaj, më duhet ta pranoj se fillimisht u përpoqa të ecja në rrugën tradicionale të botimit të librave, por pasi kisha rrahur gishtat për gati një muaj duke pritur një përgjigje për letrën time, e humba durimin dhe sapo e publikova vetë. Dhe sapo fillova, u tërhoqanga kjo.
Ju jeni në Twitter – të paktën, mendoj se ky është Twitter-i juaj – si @JJSwartzwelder. Shumë nga postimet tuaja janë fragmente nga librat tuaj. Pse të mos postoni edhe shaka të reja?
Po, @JJSwartzwelder jam unë. Unë thjesht përdor Twitter-in si një billboard për të paralajmëruar njerëzit kur një libër i ri imi po del, dhe për të promovuar paturpësisht të vjetrit. Sa herë që mendoj për shaka të mira këto ditë, gjithmonë përpiqem t’i inkorporoj ato në cilindo libër që po shkruaj tani për tani. Që do të thotë se gjithçka që më ka mbetur për të përdorur në tweet janë shakatë e këqija që mendoj. Si shërbim publik, kam vendosur t’ua kursej të gjithëve këto shaka.
A e keni vlerësuar efektin që ka pasur “The Simpsons” në mbarë botën?
Më pëlqen të mendoj se “The Simpsons” ka ndihmuar në krijimin e një brezi djemsh të mençur, të cilët jetojnë në një botë ku të gjithë janë duke përgatitur diçka. Nëse kjo është gjithçka që kemi arritur, përveç miliarda dollarëve që kemi bërë, unë jam i kënaqur. Ajo që më habit është se sa njerëz e kanë parë shfaqjen. Kur “Itchy & Scratchy & Marge” u transmetua për herë të parë, në dhjetor 1990, kishte 22.2 milionë shikues. Zoti e di se sa shumë e kanë parë atë përmes rishfaqjeve ose transmetimit që atëherë. Sot, një shikueshmëri solide për një shfaqje në rrjetin televiziv do të ishte rreth gjashtë apo shtatë milionë. Dhe kur u transmetua ai episod, shfaqja mund të shihej vetëm në dy të tretat e vendit. Dhe në disa vende, si Bostoni, njerëzit mund ta shihnin atë vetëm në stacione të dobëta UHF. Suksesi i papritur i “The Simpsons” bëri që të gjithë në Amerikë të dëshironin të kishin një stacion Fox në qytetin e tyre menjëherë. Ai e bëri rrjetin.
Ndonjë këshillë për ata që duan të bëjnë karrierë duke u përpjekur t’i bëjnë njerëzit të qeshin – përtej mospërfundimit të një pjese me rreshtin “P.S. Bie erë!”?
Shkruani për atë që ju bën të qeshni. Të paktën do të qeshni prej saj.
_________
Mike Sacks-i është autor i disa librave, duke përfshirë “And Here’s the Kicker” dhe “Poking a Dead Frog”. Librat e tij “Stinker Lets Loose!” dhe “Randy” u publikuan vitin e shkuar.
Përktheu: Arlinda Guma
