Hieroglifet e Providencës

   Arlinda Guma

   I

Maria po i afrohej urës me hapa të ngadaltë. Donte të mos mbërrinte kurrë.

Gjymtyret i kishte të mpihtë dhe të ftohtë si ajo ditë e pazakontë Prilli, mbushur me mjegull, që ngjante më shumë me një ditë dimri, ku ai demonstron me të gjithë forcën autoritetin e tij të sertë.

Mbërriti shpejt mbi urë, u kap fort te parmakët dhe vështroi poshtë. Lumi gurgullonte i egërsuar. Ndanë tij një lofatë që kishte shpërthyer lulet e saj ngjyrë rozë, dukej sikur e shpërfillte haptas rrjedhën e potershme dhe kërcënuese të ujit.

Por, ajo nuk ishte lofatë…

Nuk e kishte luksin e një sfide të tillë.

Sa keq që nuk ishte një lofatë!

Ajo i hoqi sytë nga rrjedha dhe ndjeu një ngjethje në trup. U përpoq të llogariste shpejt me mendje se sa kohë i duhej një trupi që të fundosej nën ato rrathë që formonte lumi diku në cep, të cilat më pas vraponin të tërbuara tutje, duke marrë me vete gurë dhe degëza pemësh.

U përpoq të gjente me mendje se si duhet të veprojë dikush që ka vendosur t’i japë fund jetës duke u hedhur atje në rrjedhë, në mënyrë që gjithçka të mbarojë në pak sekonda, pa vuajtje.

A duhej ta mbante gojën mbyllur kur të përplasej në ujë? Nuk ishte e sigurt për këtë. Dinte vetëm se duhej t’i urdhëronte gjymtyrët të mos përpiqeshin të notonin me gjestet instiktive të mbijeteses.

Ishte aq e paqartë…

Mallkoi veten që nuk u kishte kushtuar rëndësi këtyre hollësive në filmat që kishte parë apo librat që kishte lexuar. E kishte zakon t‘i linte gjithmonë përgjysmë në pjesët më tragjike…

Kësisoj Maria nuk dinte asgjë mbi vetëvrasjen. Dinte vetëm se duhej ta kryente.

Nuk njihte njeri në atë qytet të huaj, kishte mbërritur atje mbrëmjen e shkuar. I duhej vetëm ura për të realizuar planin e saj. Asgjë tjetër.

Vazhdoi të shihte atje poshtë.

A do të vajtonte për të ajo lofatë?

Do të ishte e vetmja deshmitare e heshtur…

Në një jetë tjetër Maria do të kishte dashur të lindte lofatë. Një lofatë e qeshur, sfiduese…

Sepse një lofate nuk i duhet kurrë të vetëvritet!

Maria e kishte kaluar natën në një dhomë të vogël në një bujtinë modeste. (Modeste, aq sa nuk nevojitej dokument identifikimi.) Dhe kishte qenë nata më e shkurtër e jetës së saj. Papritur sa hap e mbyll sytë ishte gdhirë dhe ajo duhej të ngrihej për të zbatuar planin e saj, njëlloj si një amvisë që duhet të shkojë të bëjë pazarin në një ditë të zakonshme.

Me historikun e urës ishte njohur në një dokumentar, të cilin e kishte parë rastësisht përpara disa muajve. Ai titullohej: “Ura e Vdekjes së Ëmbël”.

Dhe kaq kishte mjaftuar. I ishte dukur një urë e sigurt; mund të kishe besim tek ajo!

– Shërbim korrekt dhe i shpejtë, – kishte ironizuar folësi i dokumentarit institucionet bashkiake.

– Të dëshpëruarit mbërrijnë prej qyteteve të ndryshme të vendit për t’i dhënë fund jetës këtu, në “Urën e Vdekjes së Ëmbël”, – vazhdonte të rrëfente folësi. (Ai këmbëngulte se prania mbi urë e një psikologu apo psikiatri, do të ishte po aq urgjente sa prania e një prifti në qelinë e një të dënuari me vdekje një natë përpara ekzekutimit.)

Dhe vetëm disa metra përballë, kamera pastaj përqendrohej te një mur i mbushur me drynë, ku të dashuruarit ngulnin zemrat e tyre të kyçura e të dyllosura në përbetimet e tyre të përjetshme të dashurisë.

– Ashtu si të dëshpëruarit, dhe të dashuruarit mbërrijnë këtu prej qyteteve të ndryshme të vendit, për të lënë tek ky mur premtimet e tyre, – vazhdonte folësi.

Të dëshpëruarit dhe të dashuruarit; ata që duan t’i japin fund jetës, përballë atyre të tjerëve të mbushurve me jetë. Me këto fjalë mbyllej dokumentari.

Maria hodhi sytë nga muri.

Nuk i kishte pëlqyer kurrë ai ekzibicion i tmerrshëm drynësh në çdo vend ku e kishte hasur më parë. Ajo mani e pakuptimtë e njerëzimit për të kyçur e kontrolluar më të paparishikueshmen… Por kjo nuk kishte rëndësi tani. Nuk duhej të shpërqendrohej. Kishte marrë një vendim dhe duhej ta çonte deri në fund. Nuk kishte kthim mbrapa. E kyçur apo e çkyçur, pas disa minutash zemra e saj do të përpëlitej atje poshtë në ujin e ftohtë dhe gjithçka do të mbaronte menjëherë.

Duhej të ishte aq qetë kur pushoje së ekzistuari…

Por gjithashtu duhej të ishte aq ftohtë…

Ngjethja sa vinte e bëhej më e fortë. Gjymtyrët filluan t’i priteshin… Tashme kishte mbërritur çasti… Një-dy-tre dhe gjithçka do të mbaronte në pak sekonda.

Ndjeu t’i merrej fryma.

I ktheu kurrizin urës dhe u përpoq të rregullonte frymëmarjen. Vdekja mund të priste edhe disa minuta.

Frymëmarrja iu regullua, por kur kaluan dhe ato pak minuta, ajo ngurroi të kthehej me fytyrë sërish nga rrjedha dhe të zbatonte vendimin që kishte marrë.

Në vend të kësaj priti.

Ngriti sytë nga qielli.

Iu hakërrye me mendje atij.

Pastaj dënesi.

– Sikur tani të më jepje një shenjë! – foli ajo me vete – Një të vetme, një shenjëz të vockël… E unë do të të bindem!

Pastaj lëshoi krahët me gjestin e një njeriu të dorëzuar.

Qëndroi ashtu e dërrmuar, e mbështetur në kurriz në parmakët e urës.

Kot gënjente veten! Nuk kishte dhe nuk do të kishte asnjë shenjë!

Maria mblodhi forcat dhe bëri të kthehej sërish me fytyrë nga rrjedha, por diçka e çuditshme i rrëmbeu vëmendjen; pa tisin e dendur të mjegullës të çahej papritur në dy pjesë. E pikërisht atje, në mes të të dy pjesëve, shpërtheu një rrip i fortë drite; një rreze dielli verbuese që ngjante sikur zbriste pingul prej qiellit dhe e priste me thikë mjegullën.

Ashtu e mahnitur me atë spektakël të pazakontë të natyrës, vendosi me mendje se nëse ato çaste do të shfaqej mbi urë ndonjë qenie e gjallë dhe do të tregohej e njerëzishme me të, qoftë edhe duke i dërguar një përshëndetje me kokë apo ndonjë buzëqeshje të lehtë, ajo do ta merrte atë si shenjëzën për të cilën ishte lutur dhe nuk do t’i jepte fund jetës. Madje edhe sikur të kalonte ndonjë kotele e t’i ledhatohej te këmbët apo ndonjë qen rrugësh t’i afrohej dhe ta nuhaste, ajo përsëri do ta merrte si shenjë. Në të kundërt, nëse ato çaste atje do të kalonte dikush që nuk do ta vinte re praninë e saj, atëherë s’mbetej gjë tjetër veçse të vazhdonte me planin e saj.

Në vend të psikologëve, mbi atë urë kishte urgjencë të madhe për njerëz që dinin të jepnin një buzëqeshje! Po ku kishin humbur ata? Ata që tani kishin në dorë jetën e saj.

Ndërsa i mendonte të gjitha këto, tutje në rruginën që të sillte mbi urë, ajo dalloi siluetën e një djaloshi, i cili po afrohej me hapa të dehuri. Ai ishte veshur hollë dhe flokët i kishte të shpupurisur.

Ndjeu zemrën t’i rrahë fort. Po! Më në fund qielli po i dërgonte një shenjëz!

Djaloshi ishte afruar tashmë. Dhe ajo priti me sytë nga ai me shikimin e një të akuzuari i cili pret verdiktin e gjyqtarit me shpresën se ai i ka falur jetën.

Por djaloshi vetëm sa i hodhi një vështrim të largët dhe vazhdoi rrugën.

II

Përpara se të mbërrinte mbi urë, Kostandini ndali të lustronte këpucët.

Nuk do të ishte asgjë e jashtëzakonshme nëse vonohej pakëz. Ura mund të priste. Tekefundit ai po tregonte respekt për një ngjarje të tillë, po shkonte me këpucë të lustruara.

Moti ishte ftohur papritur dhe një natë më parë, Kostandini, ashtu me ato pak rroba në trup, i sapombërritur në atë qytet të huaj, i kishte harxhuar të gjitha paratë duke kthyer gotë pas gote në të parin bar që kishte hasur, derisa kishte zbardhur dita. Pinte e pinte, dhe nuk dëgjonte të ngrohur.

I kishin mbetur vetëm tre-katër monedha ndër xhepa, që duhej t’i harxhonte edhe ato. Nuk i nevojiteshin paratë atje për ku ishte nisur, kështu ia hodhi të gjitha në pëllëmbë djalit që i lustroi këpucët. Ai e falënderoi me mirënjohje.

Pastaj eci me hapa të çrregullt drejt urës.

Por prania e një siluete femërore atje nëpër mjegull ia prishi të gjithë planet.

Po kjo? Bëri me vete. Këtë nuk e kishte parashikuar.

U afrua edhe më.

Një vajzë e hijshme ishte mbështetur mbi parmakët e urës. Nuk kishte menduar që ai qytet të kishte vajza të hijshme, madje nuk kishte menduar qe ai qytet të kishte vajza fare.

Ajo menjëherë drejtoi shikimin nga ai. Kishte sy të shndritshëm, aq sa nuk kuptohej nëse nga çasti në çast do t’ia shkrepte të qarit, apo ndonjë të qeshure të hareshme. Të dyja dukeshin të mundshme. Pastaj një rreze e fortë drite që zbriti papritur nga kushediku, u përplas në fillim mbi kapësen e flokëve të saj mbledhur përgjysmë, pastaj mbërriti verbuese drejt e në sytë e tij.

Ai ndjeu një zgjerim të papritur në kraharor, të cilit një thikë e mprehtë, e beftë, i caktoi egërt sinorët.

Vajza bëri një hap përpara dhe vazhdoi të shihte nga ai. Tani kishte shkelur mbi rripin e dritës dhe ndriçonte e gjitha sikur të ishte pjesë e një skenografie të mistershme.

Kostandini deshi ta largonte shikimin nga vajza e pastaj të shihte qiellin.

– Ti je një hokatar i çuditshem. Nuk të duket se ky është një çast fare i papërshtatshëm për diçka të tillë? – i tha qiellit me vete pa mundur t’i largonte sytë prej vajzës.

Vajza vazhdonte ta shihte me sytë e shndritshëm, të pastër, por ai më në fund arriti ta largonte vështrimin, kapërceu ftohtësisht rripin e dritës dhe vazhdoi të ecte…

Do të kthehej prapë atje mbi urë, kur vajza të ishte larguar dhe rripi i dritës të venitej e të mos kishte mbetur me asnjë element psikedelik që t’ia vështirësonte zbatimin e planit.

Me siguri vajza duhej të kishte lënë takim me ndonjë djalë të panjohur, të cilin nuk e kishte parë kurrë, dhe ja tani, i buzëqeshte e paditur çdokujt që shfaqej mbi urë, duke kujtuar se ishte ai…

Sytë e saj të mëdhenj sikur i luteshin Kostandinit të bëhej i panjohuri që ajo ishte duke pritur!.

Në kushte të tjera ai do të kishte bërë gjithçka për ta bërë për vete atë vajzë, por jo atë ditë…

Në kushte të tjera do të kishte bërë çmos që ajo ta besonte që ishte ai djali që ajo priste. Nuk do të kishte lënë gur pa lëvizur e gënjeshtra pa i thënë që ajo ta besonte… Por jo atë ditë…

Ajo kishte ardhur aq vonë. Sa keq që kishte mbërritur aq vonë! Nuk dinte ta shpjegonte atë vonesë dhe atë papërgjegjshmëri të qiellit. Por, kush i kuptonte hieroglifet e Providencës?

E gjithë jeta e njeriut s’është gjë tjetër veçse një pirg hieroglifesh të padobishme, si ato mobiljet pjesë-pjesë që blejmë te Ikea dhe pastaj nuk dimë si t’i montojmë, mërmëriti me vete.

Po, po, do të kthehej prapë! Kur vajza të ishte larguar. Nuk mund ta realizonte planin e tij në prani të saj. Ajo nuk duhej të shihte asgjë… Ohh, ajo kishte mbërritur aq vonë! Kur ai përgatitej të nisej…

Sidoqë, edhe për atë mbërritje të vone ai ndjeu mirënjohje. U ndje mirë që në orët e tij të fundit, qielli i kishte dërguar diçka të çmuar për ta përcjellë; fytyrën e hijshme të një vajze mbështjellë me një rreze si fjongo në një kuti dhuratash. Ai do të ishte imazhi i fundit që do të merrte me vete prej botës që do të linte pas.

U ndje i lehtë.

Vazhdoi te ecte.

Mund të bënte dhe një shëtitje të fundit nëpër qytet derisa vajza të largohej prej urës. Me siguri herët a vonë ajo do takohej me të panjohurin e saj. Ata do të dilnin shëtitje nëpër qytet të kapur për dore dhe ajo do të ishte e lumtur. Buzëqeshi kur e mendoi këtë.

Donte me gjithë zemër që ajo vajzë të ishte e lumtur. Dhe nuk u ndje aspak xheloz për lumturinë e saj të ardhshme. Kur je dy hapa larg vdekjes shpirti pastrohet nga çdo e keqe, mendoi me vete.

Vazhdoi të ecte…

U ra rrugicave disa herë përqark, pastaj këmbët e lodhura u drejtuan sërish nga ura.

Sa mirë që vajza tashmë ishte larguar! Atë të shtunë të shkretë nuk kishte më asnjë këmbësor atje rrotull.

Mori frymë thellë për ta provuar edhe për një herë të fundit atë zgjerim të çuditshëm, të butë e të pavend që i kishte pësuar shpirti në çastin kur kishte ndeshur sytë e vajzës. Pastaj pa humbur kohë u ngjit gjakftohtë mbi parmakun e urës dhe u lëshua poshtë. Një çast, përpara se të përplasej mbi ujë, iu bë sikur dalloi një trup që po rrotullohej në rrjedhë dhe një kapëse flokësh, ende të panjomur që vazhdonte të shndriste.

– Ohhh, ja çfarë paska qenë! – mendoi ai plogësht në çastin e fundit, pastaj rrjedha e kaploi të tërin.

…

Të nesërmen gazetat e qytetit shkruanin për historinë e një çifti të dashuruarish fatkeqë, të cilët i dhanë fund jetës së bashku në “Urën e Vdekjes së Ëmbël”.

Çuditërisht rrjedha e ujit nuk kishte arritur t‘i rrëmbente trupat. Ata vazhdonin të rrotulloheshin nëpër rrathët e ujit, të ngecur midis njëri-tjetrit. Gjymtyrët e tyre qenë bërë njësh prej rrotullimeve të forta, që vinin prej ekzistencës së mundshme të ndonjë gropë thithëse në thellësi të lumit, dhe kur polumbarët i kishin nxjerrë, nuk kishin mundur të dallonin ku fillonte trupi i njërit dhe ku mbaronte trupi i tjetrit. Kështu, meqë ata e kishin patur të vështirë t’i shkëpusnin prej njëri-tjetrit, gazetarët e kronikës së zezë i kishin pagëzuar dy të mbyturit si:“Të dashuruarit e Përjetshëm”. (Dukej se të gjithë kishin rënë dakord me historinë e hamendësuar të dashurisë mes tyre.)

Sipas njoftimit të policisë, trupave nuk u ishte gjetur asnjë dokument identifikues, dhe pasi kishin pritur disa ditë rresht në morgun e qytetit, ishin varrosur prej punonjësve të bashkisë në një varr të përbashkët.

Pas formalitetit modest, një prej punonjësve, i cili ishte përfshirë emocionalisht me historinë e hamendësuar të dashurisë së tyre, u shkroi mbi një gur që ua vuri te koka:“Bashkë dhe në vdekje”.

Ndërsa lofata ndanë vendit ku dy të mbyturit i dhanë fund jetës, u gërmuq e u mblodh një grusht prej pikëllimit… Helmi iu shpërnda furishëm nëpër degë dhe ajo i lëshoi mbi ujë të gjitha sythet…

Ditën tjetër u tha.

©Arlinda Guma

31 Mars, 2019

Arlinda Guma është autore e dy romaneve:”Bulevardi i Yjeve”-2014 dhe “Terma humanitarë si fjala bombardim”-2016, autore e faqes defekt-teknik.com, si dhe autore e disa kolonave në shtypin e shkruar të Tiranës.