Mëngjesin tjetër dielli doli në të njëjtin vend, aty mes dy malesh, por ndryshe nga ditët e tjera, shkëlqente aq fort e lëshonte ca rreze aq të gëzueshme, a thua se donte të ndriçonte gjithçka, që në Luginë të mos kishte më as edhe një cep të errët, që çdo rrugicë e dritare të llamburiste nga drita, ta pushtonte gjithë fshatin dhe rrezet të depërtonin edhe nën hatullat e çative veshur me pllaka guri ngjyrë gri.
E siç u ngrit dielli atë mëngjes, ashtu u ngrit edhe shpirti i Mamuthit. Një fytyrë plot hir. Sy përshkënditës. Madhështor. Teksa ecte, hija e tij shkrihej me atë të rrapit të madh në qendër. Askush në fshat nuk e njihte më. Njerëzit me zor u besonin syve tek e shihnin aq të lumtur, plot entuziazëm e gjallëri.
Dielli ndriçonte e rrapi hijesonte. Ashtu ndriçonte e hijesonte edhe Mamuthi. U afrua i ngazëllyer mes njerëzve të ulur nën degët e rrapit, me një hap krejt tjetër nga ai që ishin mësuar të gjithë ta shihnin, a thua se kërcente e jo ecte. Dhe nisi të tregonte, pa u lodhur e si me një frymë, më shumë me gjeste e lëvizje se sa me fjalë, gjithë ç’i kishte ndodhur e ç’kishte bërë nga mbrëmja e gjer në agim, natën e tij të madhe. E si mund të shprehej lumturia e tij e ajo që kishte bërë vetëm me ca fjalë?! Fjala ishte aq e pafuqishme, aq e mjerë! As një orator i shquar s’do t’ia dilte e jo më Mamuthi, me atë bagazh tepër të varfër gjuhësor. Fjala copëtohej në dhëmbët e tij, nuk frymonte. Ndaj dhe i fliste më fort syri, fytyra, i gjithë trupi, sesa fjala.
Burrat e fshatit, shpërndarë grupe-grupe nëpër kafenetë e sheshit, si thuaj çdo ditë të vitit, e ftonin t’u afrohej e t’u tregonte ç’kishte ndodhur. Të gjithë i kishte pushtuar kureshtja e mprehtë prej katundari. Pak nga pak, të ngeshëm siç qenë, rreth Mamuthit po krijohej një grumbull gjithnjë e më i ngjeshur. Ata që ndodheshin në shesh atë mëngjes, e kishin rrethuar, e pyesnin, dhe minutë pas minute thuajse i gjithë fshati u gjend aty. Shtyheshin ta dëgjonin e ngriheshin mbi thembra ta shihnin. Të rinjtë i luteshin ta përshkruante edhe një herë ndodhinë.
Miku ynë, i papërtuar sikundër qe, ia niste sërish. Dhe sheshi gjëmonte nga një tërmet të qeshurash bubulluese, shoqëruar nga ehoja e grykëmaleve, aq e fortë ishte jehona. Të tjerë njerëz shkuleshin nga shtëpitë e ia mbërrinin me një frymë aty, që të ndiqnin përshkrimet e çuditshme të Mamuthit. Gratë afroheshin të shihnin, kureshtare siç qenë ato, por largoheshin menjëherë si të turpëruara tek shihnin Mamuthin me duart që i vinte përpara, sikur po mbante ndonjë foshnjë në krah, e me trupin që e lëvizte sa para-mbrapa, në mënyrë ritmike. Ishin po ato lëvizje sikurse bënin natën edhe të flamosurit burrat e tyre. Aha, Mamuthi paska rënë në tul! – shushurinin më të vjetrat duke i shkelur syrin njëra-tjetrës.
Pa dashur, heroi ynë, edhe kur deshte të rrëfente çastin që e pat përqafuar atë burrë-fantazmë atje, në këmbët e malit, – dhe për këtë imitonte gjestin sikur po përkundte lart e poshtë në duar dikë a diçka, – edhe në këtë rast, pra, gjesti i tij merrte tjetër kuptim. Brenda një ore në gjithë Luginën s’kishte njeri, i madh e i vogël, burrë a grua, që s’e kishte marrë vesh se Mamuthi më në fund e kishte shkrehur “pushkën”, se ai e pat kaluar natën e shkuar me një grua “misterioze”. Jo vetëm kaq. E kishte “rrëmbyer” dhe e mbante tashmë në shtëpinë e vet. Pushi i pulpave dhe i duarve të saj, nxirë diellit e shtrirë në shezlongun e pishinës në tarracën e vilës së vet, spikaste dhe më i praruar në dritën që binte në oborrin e tij. Nusja po priste aty.
Së shpejti pritej një… dasmë…
**********
Në të vërtetë, të gjithë e dinin kush ishte ajo grua, edhe pse hiqeshin si të çuditur e bënin sikur s’e besonin Mamuthin, ca për të respektuar kodet e fshatit e ca për ta ngacmuar që ai ta bënte përshkrimin edhe më me zjarr, edhe më të gjallë e plot nur artistik.
Ajo grua ishte e pangopura e fshatit, pusi ku pinin ujë gjithë meshkujt e etur që u ishin tharë buzët, gropa ku derdhej kazani i përvëluar i epshit, ku burrat mjekërzinj nginjeshin e shuanin zjarrin mashkullor e gjithë ç’u digjej nga brenda, palestra e çunakëve me qimet ende të rralla në mjekrat e njoma, që përgatiteshin për sfidat e ardhshme të krevatit. Mbi kurmin e saj njomte buzët e rreshkura thuajse kushdo që donte t’i njomte e që plotësonte disa parametra fizikë të domosdoshëm. Sado të fryheshe e të ngrefoseshe ajo e kuptonte se sa e kishe takatin. Ajo grua ishte porsi një pelë në treg. Të gjithë e preknin, e këqyrnin, e fërkonin. Ia hipnin mbi shpinë e bënin ndonjë vërdallje. Por s’donte ta blinte kush. E pse të harxhoje kot, kur mund ta kishe falas?!
Arsyeja pse të gjithë bënin të habiturin e hiqeshin si të skandalizuar nga tregimi i Mamuthit, veç zakonit për të mos përfolur gratë, ishte e thjeshtë. Ajo femër kishte shtatë vëllezër, burra të fortë si diva e të gjatë si lisa, që s’u dridhej qerpiku, veç ta ngulnin thikën në bark si berit e ta prisnin gurmazin në çast për një fjalë. Por ç’të bënin?! E motra kishte qëlluar po aq e egër sa dhe ata, një mushkë xanxare që ta lëshonte vicklën drejt e në surrat e mund të përgjakej me thonj e dhëmbë me të vëllezërit, kur ata e qortonin për “punët e saj”. Pasi kishin provuar çdo mjet për ta vënë nën kontroll “sëmundjen” e së motrës, e kishin lënë në heshtje, mjaft që dhe fshati të heshtte. Thuhej se ajo dinte disa gjuhë nga ato që fliteshin në qytetet përtej Luginës dhe në shtëpi mbante një bibliotekë të stërmadhe.
Fiona, kështu quhet heroina jonë, ishte rritur jashtë Luginës, në një qytet të madh, adoleshencën dhe rininë e kishte kaluar në liri të plotë. Ishte koha e luftërave mes fisesh për kontrollin e liqenit dhe të tregtisë, një luftë që zgjati disa vjet, por në fund të shtatë vëllezërit, njëra prej familjeve më të fuqishme të fshatit, morën kontrollin e piraterisë dhe tregtisë me jashtë. Dhe duhet shtuar se ishin vërtet të zotë në punën e tyre.
Thuhej edhe se ajo erdhi veç për të varrosur prindërit, por ngeci aty, vëllezërit nuk e lanë më të ikte. Ose ndoshta vetë ajo nuk donte më të ikte. Sido që të ishte e vërteta, për kënaqësinë e qejflinjve të fshatit, ajo tashmë jetonte aty.
Të gjithë shkonin për vizitë te shtëpia buzë liqenit, në varësi të prezencës apo jo të një a më shumë vëllezërve. Për fat, ata s’dukeshin për ditë e javë të tëra, niseshin për “ekspedita” të gjata e mungonin shpesh në vatër.
Nëpër vite kishte mbirë e ishte ngritur një sistem relativisht i sofistikuar e gati i përsosur sinjalizimi nga kurvarët dhe qejflinjtë e fshatit, pastaj dhe nga të tjerët, gjer te burrat me namuz e të zakonit, për të lajmëruar kthimin a largimin e shtatë vëllezërve prej kullës trekatëshe, pra për të qenë të sigurt nëse e motra e tyre shalëhapur, ishte e vetme në odën e madhe apo jo. E veç kur s’kishte dyshim se të vëllezërit kishin shkuar larg, kapërcenin pragun e shtëpisë së bukur. Megjithatë, me frikë në zemër. Me shumë frikë. Tmerr e kënaqësi qe e gjitha ajo aventurë me atë grua. Dihej se nëse dikush kapej brenda, o derdhej gjaku, o duhej të martohej. Sigurisht se askush s’donte të martohej me atë femër. Dhe jo vetëm për shkak të “sëmundjes” së saj, të themi.
Ajo grua kishte një fytyrë tejet të shëmtuar, me hundën tipike të atij vendi, një lloj hunde që po aq sa u jepte nur burrave, aq i shëmtonte gratë. Një hundë tepër e gjerë dhe e gjatë, që i rrinte varur si e ndonjë shtrige, nga ato që shihen të vizatuara në librat e ilustruar për fëmijë. Në portretin e saj spikasnin pastaj nofullat e dala si dhe një palë vetulla të dendura, të kërleshura e pis të zeza, që bashkoheshin në një nishan të stërmadh, edhe ky pis i zi, mu në mes të syve. E kjo shenjë sikur ishte sajuar enkas për ta kurorëzuar gjithë atë shëmti, vështirë të durueshme prej syrit.
Thuhej edhe se më parë s’kishte qenë e tillë, përkundrazi kishte qenë e bukur, thuhej se kishte zënë të shëmtohej pasi erdhi në Luginë, ndoshta prej ndryshimit të klimës.
Vështrimi i saj kishte një shprehje krejt ndryshe nga ai i syve të Mamuthit, aq të ëmbël e melankolik. Sytë e saj xixëllonin nga dinakëria. Mjaftonte të përqendroheshe veç pak çaste në ta për të kuptuar se kishe të bëje me një grua shumë të mprehtë, prej së cilës duhej ruajtur mirë. Por shëmtia rreth atyre syve ia fshihte disi rrezikshmërinë. E kjo e bënte edhe më të rrezikshme.
Porse duhet thënë, se aq sa ishte e shëmtuar nga fytyra, po aq ishte e mrekullueshme nga shtati. Kishte një palë këmbë të gjata e të drejta, ca vithe të ngritura e të lëmuara si të një pele të re, një gjoks të bollshëm, të fortë gur, tejet elastik, sa çuditeshe se si ajo masë e rrumbullt mishi të butë tundej e përkundej lart e poshtë, dhe aq krenare, pa u varur kurrënjëherë, por vetëm drejt, para, me cicat majoshe që shponin e tërbonin, pavarësisht nga qindra duart që e kishin ndukur, nga mijëra dhëmbët që e kishin kafshuar. Dhe gjithë ai shtat i derdhur ishte i mbuluar nga një lëkurë e bardhë qumësht, e butë si mëndafshi, që lëshonte një parfum mishtor dehës e turbullues.
Kështu pra, të gjithë ishin të detyruar të ruheshin e të tregoheshin shumë të kujdesshëm, të paktën gjer para atij mëngjesi kur Mamuthi shpalli burrërisht e ndershmërisht, sipas mënyrës së tij, dashurinë e pa anë e kënd që ndiente në zemër për atë grua. Mirëbërësi i tij misterioz e kishte këshilluar të mos e bënte fjalë me askënd, por mes një përqafimi dhe tjetrit, i ngazëllyer sikundër qe, Mamuthi as e kishte dëgjuar fare. Pastaj edhe sikur ta kishte dëgjuar, s’kishte për të ndryshuar kurrgjë.
Në mëngjes Fiona, i kishte pëshpëritur në vesh: “Në më do vërtet, rrëmbemë që sot!”
Përse e bëri ajo këtë, mund të thoni ju? Ishte një hakmarrje ndaj vëllezërve, një hakmarrje ndaj gjithë Luginës apo ndonjë plan i hollë që i mbiu në atë mendjen e vet të mençur… Kishte edhe thashetheme se ajo ishte poliagjente e qyteteve të huaja përtej Luginës. Bah, tek e fundit, nuk kanë rëndësi arsyet përse nis një histori, rëndësi ka se si ajo përfundon. Dikush mund ta nis një lidhje marrëzisht i dashuruar dhe pas një viti pajton një vrasës më pagesë. Një tjetër, grua a burrë, mund të jetë pajtuar për të vrarë dikë e pas një viti përfundon i martuar e i lumtur me të.
– Tani shko i dashur, – i pëshpëriti ajo kur arritën në kullën e tij. – Shko në shesh dhe ulërija botës.
Edhe të mos ia kishte thënë, ai do ta kishte ulëritur lajmin gjithsesi. S’mund ta mbante gjithë atë lumturi përbrenda.
