Ushtari që sheh në ëndërr zambakë të bardhë-Mahmoud Darwish

Ai sheh në ëndërr zambakë të bardhë,
një degë ulliri,
gjinjtë e saj në rrëzëllimën e muzgut.
Sheh një zog, më thotë,
lule limoni.
Ai nuk e analizon ëndrrën e tij.
I kupton gjërat
ashtu siç i ndjen dhe i nuhat.
Atdheu për të është, më thotë, të pi kafen e nënës sime,
të kthehem shëndoshë e mirë sapo të bjerë nata.
Unë e pyeta: po toka?
Nuk e njoh, tha ai.
Nuk e ndiej në mish e gjak,
siç thonë në poezi.
Papritmas e pashë
ashtu siç sheh dikush një dyqan ushqimesh, një rrugë,
gazeta.
E pyeta, a e do?
Dashuria ime është si pikniku, tha ai,
një gotë verë, një romancë.
– A do të vdisje për të?
– Jo!
E gjithë lidhja ime me tokën
nuk është gjë tjetër veçse një histori apo një fjalim i zjarrtë!
Më mësuan ta dua, por kurrë nuk e ndjeva në zemër.
Nuk ia njoha kurrë rrënjët dhe degët, apo aromën e barit.
– Po dashuria e saj? A digjej si dielli dhe dëshira?
Ai më pa drejt në sy dhe tha: E dua me armën time.
Duke zbuluar gosti në mbeturinat e së shkuarës
dhe një idhull shurdh-memec, mosha dhe kuptimi i të cilit janë të panjohura.
Ai më tregoi për çastin e nisjes,
sesi nëna e tij
qau në heshtje kur e çuan në front,
sesi zëri i saj i pikëlluar i lindi një shpresë të re në mish
se pëllumbat mund të vërshonin nëpër Ministrinë e Luftës.
Ndezi cigaren. Sikur të ikte nga një moçal gjaku, tha, pashë në ëndërr zambakë të bardhë, një degë ulliri, një zog që përqafon dritën e agimit në një pemë limoni.
– Dhe çfarë pe?
– Pashë atë që pashë:
një gjemb të kuq si gjaku.
I shpova në rërë… në gjoks… në bark.
– Sa vrave?
– Është e pamundur të thuhet. Mora vetëm një medalje.
I pikëlluar, i kërkova të më tregonte për një nga të vdekurit.
Ai u rrotullua në ndenjëse, preku gazetën e palosur,
pastaj tha, sikur të fillonte një këngë:
– Ai u shemb si një tendë mbi gurë,
duke përqafuar planetë të copëtuar.
Balli i tij i lartë ishte mbuluar me gjak. Gjoksi i tij ishte bosh pa medalje.
Ai nuk ishte luftëtar i sprovuar,
dukej sikur ishte fshatar, punëtor apo shitës ambulant.
Si një tendë, ai u shemb dhe vdiq, me krahët e shtrirë si shtretër të thatë përroi.
Kur kërkova në xhepat e tij për emrin,
gjeta dy fotografi, njërën të gruas dhe tjetrën të vajzës.
– A ndjeve trishtim? Pyeta unë.
Më ndërpreu e tha, Mahmoud, miku im,
trishtimi është një zog i bardhë që nuk i afrohet fushës së betejës.
Ushtarët bëjnë mëkat kur ndihen të trishtuar. Isha ​​atje si një makinë që pështyn zjarrin e ferrit dhe vdekjen,
duke e kthyer hapësirën në një zog të zi.
Ai më tregoi për dashurinë e tij të parë dhe më vonë, për rrugët e largëta,
për reagimet ndaj luftës në radion heroike dhe në shtyp.
Ndërsa fshihte kollën në shami, e pyeta:
– A do të takohemi përsëri?
– Po, por në një qytet larg.
Kur ia mbusha gotën e katërt, i thashë me shaka:
– Po shkon? Po atdheu?
– Më lër të qetë, – u përgjigj ai.
Unë shoh në ëndërr zambakë të bardhë, rrugë nën tinguj këngësh,
një shtëpi drite.
Më duhet një zemër e mirë, jo një plumb.
Më duhet një ditë e çelët, jo një çast i çmendur triumfi fashist.
Më duhet një fëmijë për të shijuar një ditë të qeshur,
jo një armë lufte.
Unë erdha të jetoj për lindjen e diellit, jo për të parë perëndimin e tij.
Ai tha lamtumirë dhe shkoi të kërkonte zambakët e bardhë,
një zog që përqafon dritën e agimit mbi një degë ulliri.
Ai i kupton gjërat vetëm kur i ndjen dhe i nuhat.
Atdheu për të, tha ai, është të pi kafen e nënës sime,
të kthehem shëndoshë e mirë, sapo të bjerë nata.

Përktheu: Arlinda Guma